Bademcikler Hakkında Bilgi
Bademcikler, boğazın iki yanında bulunan, badem biçimindeki lenfoid doku bölgeleridir. Bu yapılar, vücudun bağışıklık sisteminin önemli bir parçasını oluşturur. Cerrahi olarak bademciklerin alınması işlemi ise “bademcik ameliyatı” olarak adlandırılır. Bu ameliyat, gerekenden fazla yapılmaktaydı; ancak günümüzde daha dikkatli bir şekilde değerlendirilmektedir.
Doç. Dr. Yavuz Selim Yıldırım, “Eskiden daha sık yapılan bademcik ameliyatları, günümüzde gelişen laboratuvar teknolojileri sayesinde yapılan kültür ve antijen testleri ile daha dikkatli bir şekilde değerlendirilmektedir. Böylelikle gereksiz ameliyatların önüne geçilmesi sağlanmaktadır.” şeklinde belirtmiştir.
Boğaz ağrısı, halsizlik, yüksek ateş ve yutma güçlüğü gibi belirtilerle hastaneye başvuran erişkin ve çocuk hastalarda, öncelikle boğazdan kültür ve antijen testleri ile mevcut rahatsızlığın sebebi doğru bir şekilde tespit edilmektedir. Eskiden, boğaz ağrısı, ateş ve yutma güçlüğü yaşayan her hastaya antibiyotik verilmekteydi. Ancak gereksiz antibiyotik kullanımı, bireylerde antibiyotik direncinin artmasına ve virüslere karşı yanlış tedavi uygulanmasına yol açmaktadır.
Dr. Yıldırım, “Genel bir endişe, bademcikler alındıktan sonra boğaz yoluyla alınan bakteri ve virüslerin akciğere inerek kişileri daha fazla hasta edeceği düşüncesidir. Ancak bugüne kadar yapılan bilimsel çalışmalarda, insanların bu endişesini haklı çıkaracak bir bilimsel veri elde edilememiştir. Vücuttaki organlarımızın sağlığı için gereksiz ve aşırı tedavilerden kaçınmak da önemlidir.” şeklinde ifade etmiştir.
BADEMCİKLER NE ZAMAN ALINMALIDIR?
Bademciklerin alınması gerektiği durumlar arasında şunlar yer alır:
- Tekrarlayan ateş, boğaz ağrısı ve yutma zorluğu çeken hastalarda, bir yıl içinde 5-6’dan fazla ve ayda bir defa ateşlenme olması.
- Sürekli hasta olmaya bağlı büyüme ve gelişim geriliği, okuldan geri kalma veya fazla antibiyotik kullanımına bağlı direnç gelişimi.
- Ağız içinde apse yapacak kadar ciddi bir bademcik enfeksiyonu.
- Antibiyotik tedavisine cevap vermeyen ve çok yüksek ateşle seyreden tekrarlayan enfeksiyonlar.
- Bademcik enfeksiyonlarından sonra eklemler, böbrek veya kalpte oluşabilecek riskler.
- Bademciklerin aşırı büyük olması, hava yolunu tıkayarak nefes almayı engelliyorsa, özellikle uyku apnesine neden oluyorsa.
- Erişkinlerde kötü huylu hastalık şüphesi varsa, tanı koymak ve tedavi etmek amacıyla bademciklerin alınması gerekebilir.
BADEMCİK ALINIRSA NE OLUR?
Bademciklerin alınması durumunda bağışıklık sistemi açısından başka dokuların da benzer işlevleri üstlenmesi sayesinde, immün sistemin zayıflaması ya da kişilerin daha fazla hastalanması beklenmez. Yani, bademcikler alındıktan sonra akciğer enfeksiyonlarının sıklığında bir artış gözlemlenmemiştir. Ayrıca, boğazın diğer kısımlarında enfeksiyon sıklığında da bir artış saptanmamıştır.
Günümüzde ailelerin bu endişelerini gidermek amacıyla, tüm bademcik dokularını almadan, bademciklerin bir kısmının alınması da enfeksiyon sıklığını belirgin bir şekilde azaltmaktadır. Doç. Dr. Yavuz Selim Yıldırım, “Ağız kokusu, nefes almayı engelleyen ve antibiyotik tedavisine cevap vermeyen hastalarda, bademciklerin küçültülmesi ile sorunu tamamen çözmek mümkündür.” diye belirtmiştir.
