Aspartam Nedir?
Aspartam, kimyasal formülü aspartil-fenilalanin-1-metil ester olan bir yapay tatlandırıcıdır. Bu madde, aspartat ve fenilalanin aminoasitlerinden oluşan bir dipeptidin metil esteridir. Şekerden yaklaşık 180 kat daha tatlıdır ve bu özelliği nedeniyle gıda endüstrisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. İlk kez James M. Schlatter tarafından 1965 yılında keşfedilmiştir. ABD’de 1974 yılında kullanım onayı almasının ardından, aspartamın güvenilirliği üzerine çok sayıda tartışma yapılmış ve bu tartışmalar hâlâ devam etmektedir. Avrupa Birliği, aspartamı gıda katkı maddesi olarak E951 koduyla tanımaktadır.
Aspartam Zararlı Mıdır?
Dünya genelinde 90’dan fazla ülkede gıda ve sağlık otoriteleri, aspartamın kullanımını onaylamıştır. Özellikle Amerika Birleşik Devletleri’nde, son 8 yıl içinde yapılan kapsamlı tüketim değerlendirmeleri, aspartamın günlük kabul edilebilir miktarlarının oldukça altında tüketildiğini göstermektedir. Ayrıca, Dünya Sağlık Örgütü’nün Gıda Katkı Maddeleri Uzman Komitesi ile Avrupa Birliği Yiyecek Bilimsel Komitesi ve FDA, aspartamın uzun yıllar boyunca incelenmesi sonucunda güvenli olduğunu belirtmiştir.
Aspartam Hastalıklara Neden Olur Mu?
Aspartam ile ilgili hastalıklar üzerine uluslararası alanda kesinleşmiş bir veri bulunmamaktadır. Bazı bilim insanları, aspartamın zeka geriliği, beyin tümörleri, kalp hastalıkları ve kanser gibi sağlık sorunlarına yol açabileceğini iddia etmiştir. Ancak bu iddialar, FDA tarafından onaylanmamıştır. Kimi araştırmalar aspartamın kanserojen olabileceğini öne sürerken, diğerleri bunun güvenli bir şekilde kullanılabileceğini savunmaktadır. Bu nedenle, aspartamın kanserle ilişkisi konusunda kesin bir yargıya varmak mümkün değildir.
Aspartam Hangi Yiyeceklerde Bulunur?
Aspartam, çeşitli gıda ürünlerinde yaygın olarak bulunmaktadır. İşte aspartam içeren bazı yiyecekler:
- Kola ve bazı diyet içecekler
- Meyveli yoğurtlar ve süt ürünleri
- Meşrubatlar ve soğuk içecekler
- Kahvaltılık gevrekler
- Hazır tatlılar
- Diyabet hastalarının kullandığı bazı gıdalar
- Konserve meyveler ve ketçap gibi ürünler
