Terleme: Doğal Bir Süreç mi, Sorun mu?
Terleme, özellikle yaz aylarında birçok kişi için yaygın bir durumdur. Ancak, bu doğal süreç bazıları için zaman zaman bir kabusa dönüşebilir. İç Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Ayşegül Navdar, aşırı terlemenin nedenlerini ve bu duruma karşı alınabilecek önlemleri detaylı bir şekilde açıklıyor.
Terleme Vücut Isısını Sabit Tutar
Uzm. Dr. Navdar, terlemenin insan vücudu için önemli bir fizyolojik olay olduğunu belirtiyor. “Terleme, vücudun ısısını sabit tutmaya yarayan bir mekanizma olup, aslında vücudun soğutma sisteminin bir parçasıdır. Dış ortamın sıcaklığı ne olursa olsun, vücut sıcaklığımızın dengede kalmasını sağlayan bir tepkimedir” diyor.
Vücudumuzda İki-Üç Milyon Ter Bezi Var
Terlemenin insan vücudu için iki temel işlevi vardır. Birincisi, cildin nemlenmesini sağlamak; ikincisi ise vücut ısısının dengelemesine yardımcı olmaktır. Uzm. Dr. Navdar, “Ne kadar terlediğimiz, sahip olduğumuz ter bezi sayısıyla doğrudan ilişkilidir. İnsanlar genellikle 2 ila 4 milyon arasında ter beziyle doğarlar” şeklinde ifade ediyor. Tüm bu ter bezleri ergenlik döneminde faaliyete geçer. Kadınlarda daha fazla ter bezi bulunmasına rağmen, erkeklerdeki ter bezleri genellikle daha aktiftir.
Uzm. Dr. Navdar, aşırı terlemenin birçok nedeni olabileceğini belirtiyor. Bu nedenler arasında:
- Sıcak hava
- Aşırı nem
- Kıyafetlerin kalınlığı ya da yanlış seçimi
- Sentetik giysilerin tercih edilmesi
- Spor yapmak veya fiziksel olarak yorulmak
- Sigara içmek ve alkol tüketimi
- Acılı ve baharatlı yiyecekler yemek
- Kahve, çay gibi sıcak içecekler tüketmek
- Stres ve heyecan
Aşırı Terleme Hangi Hastalıkların Belirtisi Olabilir?
Uzm. Dr. Navdar, terlemenin insan vücudu için normal ve sağlıklı bir tepki olduğunu, ancak aşırı terlemenin bazı hastalıkların belirtisi olabileceğini vurguluyor. “Aşırı terleme, normal terlemeden farklı nedenlere dayanabilir. Aşırı terlemenin temel nedeni hiperhidrozdur. Birincil tip hiperhidrozda genetik faktörler öne çıkarken, bu durum ter bezlerinin normalden 4-5 kat daha fazla çalışmasıyla ilgili” diyor.
İkincil tip hiperhidroz ise başka sağlık sorunlarına işaret edebilir. Bu hastalıklar arasında şunlar yer alıyor:
- Alkol ya da uyuşturucu madde yoksunluğu
- Akciğer hastalıkları
- Diyabet
- Düşük kan şekeri
- Troid bezinin aşırı çalışması
- Menopoz dönemi
- Belirli kanser türleri
- Kalp hastalıkları
- Ateş ve enfeksiyonlar, tüberküloz
Aşırı Terleme Ne Zaman Tehlikeli Hale Gelir?
Uzm. Dr. Navdar, kişide terleme ile birlikte bazı belirtiler gözlemleniyorsa, bu durumun tehlikeli olabileceğine dikkat çekiyor. O belirtiler arasında:
- Yüksek ateş
- Göğüste ağrı
- Nabızda artış
- Nefes darlığı
- Yaşanan ani kilo kayıpları
Aşırı Terleme Nasıl Tedavi Edilir?
Uzm. Dr. Navdar, sempatik sinir sistemindeki bozulmalar nedeniyle oluşan aşırı terlemenin kontrol altına alınabilmesi için genellikle cerrahi müdahale gerektiğini ifade ediyor. “Bu cerrahi uygulama, deneyimli bir göğüs cerrahisi uzmanı tarafından genel anestezi altında gerçekleştirilir. Bunun yanı sıra, geçici önlemlerle de aşırı terleme kontrol edilebilir. Bu önlemler arasında deodorant kullanımı, sistemik antikolinerjik ilaçlar, iyontoforez ve botoks uygulamaları bulunmaktadır” diyor. Botoks uygulamasıyla, koltuk altı, avuç içi veya ayak tabanına küçük iğnelerle müdahale edilerek ter bezlerindeki sinir iletimi bloke edilir ve bu sayede terleme azaltılabilir.