Apollo 11 Ay’a İnişi ve Komplo Teorileri
Apollo 11, tarihi bir anı simgeleyen Ay’a iniş sırasında, bazı kişiler tüm bu olayların ‘sahnelendiği’ düşüncesine kapılmıştır. Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi NASA’nın yaptığı anketlere göre, Ay’a inişin sahte olduğuna inananların oranı yaklaşık %5’tir. Bu oran düşük görünse de, bu komplo teorilerini besleyecek kadar kişiyi etkilemektedir.
‘Ay Aldatmacası’ Hareketi
2005 yılında hayatını kaybeden Bill Kaysing, ‘Ay aldatmacası’ hareketinin kurucusu olarak kabul edilmektedir. Bu hareketin savunucuları, 1960’lı yıllarda Amerikan uzay programının, gerçekten Ay’a gidecek yeterli teknolojiye sahip olmadığı yönünde iddialarda bulunmaktadır. NASA’nın Ay’a iniş gerçekleştiremeyeceğini düşündüğünde, Sovyetler Birliği’yle süregelen uzay yarışında öne geçmek için bu inişi sahnelediğini öne sürüyorlar. O dönemde Sovyetler, uzay yarışında önemli bir üstünlük sağlamakta ve hatta bir gözlem aracının Ay yüzeyine inip parçalandığına dair bilgiler bulunmaktadır. Neil Armstrong’un ünlü “Benim için küçük, insanlık için dev bir adım” sözlerinin gerçekliğini sorgulayan söylemler, Apollo 11 geri döner dönmez ortaya çıkmaya başlamıştır. Ancak bu hareket, Bill Kaysing’in yazdığı ve kendi bastırdığı “Ay’a hiç gitmedik: Amerika’nın 30 Milyar Dolarlık Kazığı” adlı kitabın piyasaya sürülmesiyle ciddi bir ivme kazanmıştır. Kaysing, NASA’ya iş yapan bir şirketin halkla ilişkiler departmanında çalışan bir gazeteciydi. Kitapta, Ay’a inildiğini kabul etmeyenlerin daha sonra kullanacağı birçok tez yer almaktadır.
‘Havasız Ortamda’ Amerikan Bayrağının ‘Dalgalanması’
Komplo teorisyenleri, Ay yüzeyindeki fotoğraflarda arka planda yıldız bulunmaması ve havasız ortamda Amerikan bayrağının dalgalanıyor gibi görünmesinden bahsetmektedir. Ancak California Üniversitesi’nden gökbilimci Michael Rich, bu teorinin bilimsel bir açıklamayla çürütülebileceğini belirtmektedir. Rich, bayrağın Armstrong ve astronot Buzz Aldrin’in bayrak direğini dikerken yarattıkları kırışıklıklardan kaynaklandığını ve Ay’daki yer çekiminin dünya ile kıyaslandığında altı kat daha az olduğu için bu şeklin korunduğunu ifade etmektedir.
‘Yıldızsız’ Gökyüzü
Ay’a ayak basıldığını reddedenlerin kullandığı başka bir görsel ipucu, gökyüzünde hiç yıldız olmamasıdır. Aslında, fotoğrafların ortak bir özelliği aşırı aydınlık ve karanlık arasındaki kontrasttır. Rochester Teknoloji Enstitüsü’nden Astrofizik Profesörü Brian Koberlein, Ay yüzeyinin güneş ışığını yansıtması nedeniyle fotoğrafların çok aydınlık göründüğünü açıklamaktadır. Bu aydınlık, yıldızların görece daha zayıf olan ışığını yok etmektedir. Bu nedenle Apollo 11’in Ay seyahati fotoğraflarında yıldızları göremememiz, yıldızların ışığının zayıf olmasından kaynaklanmaktadır.
‘Sahte Ayak İzleri’
Komplo teorisyenleri, Ay’da atmosfer olmaması nedeniyle, Neil Armstrong ve Buzz Aldrin’in Ay’da bıraktığı ayak izlerinin sahte olduğunu iddia etmektedir. Ancak Arizona State Üniversitesi’nden Profesör Mark Robinson, bu savı bilimsel bir açıklamayla çürütmektedir. Ay yüzeyi, ‘regolit’ adı verilen bir taş ve toz tabakasıyla kaplıdır. Bu yumuşak tabaka, üzerine basıldığında kolayca sıkışır. Robinson, Ay’da atmosfer ve dolayısıyla rüzgar olmadığı için ayak izlerinin milyonlarca yıl boyunca olduğu gibi kalacağını vurgulamaktadır.
‘Astronotlar Radyasyondan Ölürdü’
Bir diğer popüler komplo teorisi, Dünyanın etrafını saran radyasyon kuşaklarının astronotları öldüreceği yönündedir. Van Allen kuşakları, güneş ve dünyanın manyetik alanlarının etkileşimi sonucu oluşmaktadır. Uzay yarışının ilk aşamalarında, radyasyon bilim insanlarının başlıca kaygısıydı ve astronotların ölümcül dozlara maruz kalacaklarından endişe ediliyordu. Ancak NASA’ya göre, Apollo 11 mürettebatı Ay’a yolculuk sırasında Van Allen kuşaklarında iki saatten az zaman geçirmiş ve radyasyonun en yoğun olduğu yerlerde sadece beş dakika kalmıştır. Yani, etkilenecek kadar uzun süre bu bölgelerde bulunmamışlardır.
Geriye Bırakılanların Fotoğrafları, Komplo Teorilerini Çürütüyor
Ay Gözlem Uydusu (LRO) tarafından çekilen ve NASA’nın yayımladığı fotoğraflar, Apollo 11’in iniş yaptığı yeri göstermektedir. 2009’dan bu yana ayın yörüngesinde bulunan aracın çektiği fotoğraflar, Ay’a gerçekten gidildiğine dair güçlü kanıtlar sunmaktadır. Bir fotoğrafta, Apollo 11’in indiği yerde yüzeyde bıraktığı izler ve ay modülünün kalıntıları görünmektedir. LRO ayrıca, mürettebatın diktiği bayrakların hala durduğunu ve bayrakların yerdeki gölgelerini tespit ettiğini göstermektedir. Hâlâ ayakta olmayan tek bayrak ise, Buzz Aldrin’in modül kalkarken motorun egzozuyla devrildiğini söylediği bayraktır.
Ay’a gerçekten gidilmediyse, Sovyetler Birliği neden bu komplo teorilerine katılmadı? Sovyetler, Ay’a ilk giden ülke olma yarışında yenilseler de, Apollo 11’in Ay’a gerçekten inip inmediğini sorgulayan bir açıklama yapmamıştır. NASA’nın eski baş tarihçisi Robert Launius, “Ay’a inmediysek ve bu sahteyse, Sovyetler Birliği bunu ortaya çıkaracak kabiliyete ve motivasyona sahipti. Tek bir şey bile söylemediler. Bana göre bu çok güçlü bir kanıt” demektedir.
