Antibiyotik Direnci: Ciddi Bir Tehdit
Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Başkanı Prof. Dr. Alpay Azap, her yıl dünya genelinde yaklaşık 700 bin kişinin antibiyotiklere dirençli bakterilerin yol açtığı enfeksiyonlar sebebiyle hayatını kaybettiğini vurgulayarak, “Antibiyotik direnci, yakın gelecekte insan sağlığını tehdit eden ciddi bir olgu.” ifadesinde bulundu.
Prof. Dr. Azap, KLİMİK, Türkiye Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği (EKMUD), Türk Hastane İnfeksiyonları ve Kontrolü Derneği (HİDER) ve Çocuk Enfeksiyon ve Bağışıklama Derneklerinin ortaklaşa başlattığı “Hapı Yutma” halk farkındalık kampanyası hakkında bilgi verdi.
Antibiyotiklerin Etkisi ve Kullanımı
Antibiyotiklerin, “bakteri” adı verilen mikroorganizmaların neden olduğu enfeksiyonların tedavisinde kullanılan, aynı zamanda canlı hücreler üzerinde de çeşitli etkileri olabilen önemli ilaçlar olduğunu belirten Azap, “Antibiyotik, yalnızca bakterilerin yol açtığı enfeksiyonlarda etkilidir ve bu tür durumlarda kullanılması gereklidir. Virüslerin neden olduğu enfeksiyonlarda, örneğin nezle veya gripte antibiyotik kullanımı önerilmez.” dedi.
Doğru antibiyotik kullanımının, “doktorun önerdiği antibiyotiği, onun belirttiği şekilde ve sürede almak” anlamına geldiğini söyleyen Azap, antibiyotik tedavisinin süresinin tamamlanmasının ve önerilen aralıklara uyulmasının direnç gelişimini önlemek açısından kritik olduğunu vurguladı.
Antibiyotik Direncine Dikkat
Azap, doktorları antibiyotik yazmaya zorlamamak, eczacıları da reçetesiz antibiyotik vermekten kaçınmaları gerektiğini belirtti. Antibiyotiklerin, canlı hücrelere zarar verebilen güçlü ilaçlar olduğuna dikkat çekti. Gereksiz antibiyotik kullanımının ise kalp, karaciğer ve böbrek gibi birçok organ üzerinde olumsuz etkileri olabileceğini ifade etti.
Antibiyotik direncinin, bakterilerin antibiyotiklerle karşılaştıklarında direnç kazanarak çoğalmaya devam etmesiyle yayıldığını belirten Azap, “Her bakteri topluluğunda antibiyotiğe karşı dayanıklı bireyler bulunur. Antibiyotik kullanıldığında, duyarlı bakteriler ölürken, doğuştan dayanıklı olanlar hayatta kalır ve çoğalır. Bu dirençli bakteriler, genetik özelliklerini diğer bakterilere aktararak, onların da direnç kazanmasına neden olurlar.” şeklinde açıkladı.
Basit Enfeksiyonlar Ciddi Tehdit Oluşturuyor
Antibiyotiklerin akıllıca ve doğru bir şekilde kullanılmasının yalnızca hekimlerin sorumluluğu olmadığını, halkın da bu konuda üzerine düşeni yapması gerektiğini dile getiren Azap, “Unutmayalım ki antibiyotik direnci, insan sağlığını ciddi şekilde tehdit eden bir durum. Bilimsel veriler, her yıl 700 bin kişinin antibiyotiklere dirençli bakterilerin sebep olduğu enfeksiyonlar nedeniyle hayatını kaybettiğini ortaya koyuyor. Eğer bu konuda etkin önlemler alınmazsa, 2050 yılı itibarıyla bu sayının 10 milyona çıkacağı öngörülüyor. Çok basit enfeksiyonlar bile insanların hayatını tehdit edebilir.” dedi.
Prof. Dr. Azap, el hijyenine dikkat etmenin, genel temizlik kurallarına uymanın, aşılanmanın ve bağışıklık sistemini güçlendirmenin enfeksiyon riskini azaltacağını ve böylece antibiyotik kullanımını gereksiz hale getireceğini ifade etti.
Antibiyotiklerin akılcı kullanımının önemini vurgulamak amacıyla başlatılan “Hapı Yutma” kampanyası hakkında bilgi veren Azap, bu kampanya kapsamında çeşitli filmlerin, yazıların, uzman görüşlerinin ve uyarıların paylaşılacağını duyurdu.
