Amazon yağmur ormanlarındaki kayalar, devasa canlılarla birlikte yaşayan ilk insan topluluklarının sanatına ışık tutuyor. Araştırmalara göre, bu resimler Buzul Çağı’nın sonlarına doğru, yaklaşık 11 bin 800 ile 12 bin 600 yıl önce, bölgedeki ilk sakinler tarafından yaratılmıştır.
Kolombiya sınırları içerisindeki Amazon ormanlarının kuzeyinde yer alan üç büyük kayalık alanda, binlerce çizim keşfedilmiştir. 2017 ve 2018 yıllarında gerçekleştirilen kazı çalışmaları, iki yıl süren titiz araştırmaların ardından bu önemli bulguları gün yüzüne çıkarmıştır.
Bu çizimlerin arasında, günümüzde soyu tükenmiş olan devasa hayvan figürlerine de rastlanmaktadır. Örneğin, mastodon adı verilen mamut benzeri bir fil türü, tembelhayvan olarak bilinen bir ayı türü ve Buzul Çağ atı olarak bilinen dev hayvanların resimleri, yapılan çalışmalar sonucunda tespit edilmiştir. Aşağıda bu hayvan türlerinin bazıları listelenmiştir:
- a) Tembelhayvan (ayı türü)
- b) Mastodon
- c) Soyu tükenmiş bir deve türü
- d) Buzul Çağ Atı
- e) Üç tırnaklı ve hortumlu bir toynaklı hayvan
José Iriarte tarafından yapılan araştırmalarda, mastodon figürü olduğu tahmin edilen bir kaya resmi ve yılan, geyik, devasa bir kuş türü ile geometrik şekillerin bulunduğu başka bir kaya resmi de incelenmiştir. Bu kayaların üzerinde, insan figürleri, avlanma sahneleri ve günümüzde varlığını sürdüren yılan ve kuş türlerine ait çizimler de yer almaktadır.
Araştırmacılar, kırmızı renkli çizimlerin, Güney Amerika’da yaygın olarak bulunan bir tür toprağın işlenmesiyle elde edilen boyalar kullanılarak yapıldığını belirtmektedir. Bu tür kırmızı boyalarla yapılan birçok eski çağ çizimi, kıtanın farklı bölgelerinde keşfedilmiştir.
José Iriarte, bazı resimlerin hamile kadınları veya “kaplumbağa şeklindeki erkekleri” ele ele tutuşurken gösterdiğini öne sürmektedir. Çizimlerin, 12 bin 600 yıl öncesine ait olabileceği düşünülmektedir. Bu çizimlerde, bir domuz türü, geyik, kedigillerden ve köpekgillerden bazı hayvanlar ile bir ritüeli gerçekleştiren insanların tasvir edildiği gözlemlenmiştir.
Bu önemli araştırma, Kolombiya Ulusal Üniversitesi, Antioquia Üniversitesi ve İngiltere’deki Exeter Üniversitesi’nden uzmanlar tarafından gerçekleştirilmiştir. Exeter Üniversitesi’nden José Iriarte, “Bu resimler, o dönemde insanların, bugün soyu tükenmiş olan ve o zamanlar avladıkları devasa canlılarla nasıl bir arada yaşadığını gösteriyor.” şeklinde açıklamada bulunmuştur.
Diğer bir araştırmacı olan Mark Robinson ise, “Çizimler, batı Amazonlarda ilk insanların hayatına dair canlı ve heyecan verici bir bakış açısı sunuyor.” demiştir. Robinson, bölgeye aşırı büyük boyutlardaki bir iklim değişikliği sırasında göç eden insanların, bitki örtüsünün ve ormanların yapısının değişmesine yol açtığını da vurgulamıştır. “Amazon, bugün hâlâ bizim tropik orman dediğimiz orman türüne dönüşümünü sürdürüyor,” diye eklemiştir.
Not: Tüm fotoğraflar telif hakkına tabidir.
