Ağrı, bedenin rastgele bir yerinden kaynaklanan, organik bir nedene bağlı olan yahut olmayan insanın geçmişteki tüm tecrübelerini kapsayan, beğenilen olmayan bir duyudur. Ağrıya ilgilenen kısma ise algoloji ismi verilmiştir. Algoloji, 3 ay ya da daha uzun süren ağrıların teşhis, tedavi ve takibinin yapıldığı tıp alanıdır.
Genellikle kanser ağrıları, nevraljiler, kas-iskelet sistemi ağrıları, boyun ağrıları, omuz-kol ağrıları, sırt ağrıları, bel-bacak ağrıları, damar tıkanıklığına bağlı ağrılar, nedeni belirlenemeyen ağrılar algoloji kısmında tedavi edilir. Algoloji biliminin emeli, kronik ağrı nedeni ile kişinin kaybettiği ömür kalitesini geri kazandırmaktır.
Algoloji ne demek? Algoloji uzmanına ne denir?
Algo Latince “ağrı”, loji ise “bilim” demektir. Ağrıyı tedavi eden hekimlere “algolog” denir. Algolog olabilmek için tıp fakültesini bitirdikten sonra anesteziyoloji, nöroloji ve fizik tedavi ana bilim kısımlarından birinde uzmanlık eğitimi almış tabiplerin, iki yıllık ‘algoloji’ yan kısım uzmanlık eğitimini tamamlamış olması gerekmektedir. Lakin birçok tıp branşında olduğu üzere algolojide de yan kol uzmanlık dokümanını almak bu tecrübesi kazanmış olmak manasına gelmez. Uzmanlık eğitimi sonrası geliştirici eğitim toplantılarına katılarak bilgi maharet ve tecrübelerini arttırmalıdırlar.
Algoloji kısmı hangi hastalıklara bakar?
– Kronik ağrılar
– Baş ağrıları
– Boyun, omuz, kol ağrıları
– Sırt ağrıları
– Bel ağrıları
– Bel fıtığı ameliyat sonrası yaşanan öncesinden farklı olan ağrılar
– Kalça eklem ve bacak ağrıları
– Siyatalji
– El bileği ağrıları (karpal tünel sendromu)
– Diyabetik nöropati (şeker hastalarında görülen ellerde ayaklarda yanma, batma, elektrik çarpması)
– Kanser ağrısı
– Fibromyalji
– Romatizmal hastalıklar
– Zona ağrısı
– Trigeminal nevralji
– Travma sonrası oluşan kırık ya da yaralanmalardan sonra devam eden ağrılar
– Psikosomatik ağrılar
– Rastgele bir ameliyat sonrası geçmeyen, kronikleşen ağrılar
Algolog nasıl bir tedavi uygular?
Algolog tarafından detaylı muayene edilen hastaya kolay ağrı kesici ilaç tedavisi başlanılır. Hastanın ağrısından kaynaklı uykusuzluk, depresyon yahut iştah meselelerini düzenleyen yardımcı ilaç tedavisi uygulanır.
Kronik ağrı şikayeti olan ağrının hastalığa bağlı depresyon durumunu baskılamak için antidepresanlar üzere yardımcı ilaçlar başlanır.
Basit ağrı kesici olarak reçete edilmeyen ilaçlardan yarar sağlamayan hastalara ise zayıf seviyede morfin ve gibisi ilaç tedavisi başlanır. Morfinin düzeyi en düşük seviyeden başlanılarak hastanın ağrısına ne kadar tesir ettiğine nazaran ilacın dozajı belirlenir. Şayet hasta zayıf morfin türevindeki ilaçlar ile yarar görmüyor ise güçlü morfin kullanımına geçilir.
Kanser ağrısı dışında kronik ağrıları yahut öteki şikayetlerinden ötürü algoloji kısmına gelen hastaların tedavisinde morfin gibisi ilaçlarda yüksek dozlara çıkılmaz. Bu hastalıkların önceliği girişimsel tedaviler ile tedavi edilmesidir.
Bir öteki tedavi sistemi ise, ağrının olduğu bölgeye ilişkin hudut bloklarının yakmak suretiyle devre dışı bırakılma sürecidir. Bu ileri seviye hadiselerde tabibin uygun görmesi halinde uygulanan tesirli bir yoldur.
Kanser hastaları dışındaki ağrı şikayeti olan hastalarda radyofrekans ve enjeksiyon sistemi olumlu sonuçlar vermekte olup. Çoklukla ağrı bu yollar ile tedavi edilebilmektedir.
