Alerjik Hastalıkların Artışı ve Çevresel Etkenler
Çocuk Alerji ve İmmünoloji Uzmanı Prof. Dr. Hülya Ercan Sarıçoban, alerjik hastalıkların artmasında çevresel faktörlerin ve endüstrileşmenin büyük bir rol oynadığını vurguluyor. Özellikle solunum alerjileri üzerinde bu etkenlerin ciddi etkiler yarattığını belirten Sarıçoban, şunları ifade ediyor: “Egzoz dumanı, hava kirliliği, işlenmiş ve paketli gıdalar, mikroplastikler ve nanopartiküller gibi birçok kimyasal madde, özellikle son dönemde kullanımının artmasıyla birlikte, alerjik tepkilerin artmasına neden olmaktadır.”
Küresel Isınmanın Polen Mevsimi Üzerindeki Etkisi
Prof. Dr. Hülya Ercan Sarıçoban, toplumda yaygın olarak “saman nezlesi” olarak bilinen ve polenlerle bağlantılı alerjik rinitin bahar aylarında sıkça görüldüğünü belirtiyor. Küresel ısınmanın etkisiyle havaların daha erken ısındığını ve mevsimlerin daha uzun sürdüğünü kaydeden Sarıçoban, bu durumun polenlere maruz kalma süresini artırdığını vurguluyor: “Normalde nisan ortasında başlamasını beklediğimiz polenizasyon, artık mart ortasında başlamakta ve daha uzun sürmektedir. Bu nedenle, aynı alerjenlerle, polenlerle daha fazla karşılaşma olasılığımız artıyor.”
Evde Geçirilen Zamanın Alerjilere Etkisi
Ev içinde geçirilen sürelerin artması, solunum yolu alerjilerinin tetiklenmesine neden olmaktadır. Prof. Dr. Sarıçoban, “2 yaş öncesi dönemde daha çok besin alerjileri görülmekteyken, 2 yaşından sonra solunum yolu alerjileri daha belirgin hale gelmektedir.” diyerek, hava yolu ile alerji yapabilen maddeleri şu şekilde sıralıyor:
- Ev tozu akarları
- Küf
- Hayvan cilt döküntüleri ve tüyleri
- Yabani ot, çimen ve ağaç polenleri
Uzun süre evde kalmanın, ev içi alerjenlere maruziyeti artırdığını söyleyen Sarıçoban, “Ev temizliği, kullanılan deterjanlar ve parfümler, sigara dumanı gibi unsurlar, solunum alerjilerinin artmasında etkili olmaktadır.” diye ekliyor.
Alerjik Belirtiler ve Tedavi Yöntemleri
Alerjik hastalıkların belirtilerinin çok çeşitli şekillerde ortaya çıkabildiğini ifade eden Prof. Dr. Sarıçoban, solunum yolu alerjilerinin yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürdüğünü belirtiyor. Alerjik nezle belirtileri arasında; burun kaşıntısı, sık hapşırma, burun akıntısı, burun tıkanıklığı, zor nefes alma, ağız açık uyuma, gözlerde kaşıntı ve sulanma gibi şikayetler yer alıyor. Eğer bu durum iyi tedavi edilmezse, küçük çocuklarda tekrarlayan kulak iltihapları ve işitme kayıpları gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Büyük çocuklar ve erişkinler için ise sinüzit gibi durumlar ve tekrarlayan antibiyotik kullanım ihtiyaçları gelişebilir.
Alerjileri Önlemek İçin Alınabilecek Önlemler
Alerjinin neye karşı olduğunu bilmek ve alerji zamanı gelmeden gerekli önlemleri almak büyük önem taşımaktadır. Prof. Dr. Sarıçoban, “Gereksiz antibiyotik kullanımını önlemek, çocukların fast-food yerine sebze ve meyve ağırlıklı beslenmelerini sağlamak önemlidir.” diyerek, alınabilecek önlemleri şu şekilde özetliyor:
- İşlenmiş ve paketli gıdalardan uzak durmak.
- Çocukların kreş ve alışveriş merkezi gibi ortamlara mümkünse erken yaşlarda girmemesi.
- El yıkamanın su ve sabunla yapılması, el dezenfektanlarının kullanılmaması.
- Ev temizliğinde güçlü kimyasal çözücülerden kaçınmak.
- Sigara dumanı ve hava kirliliğinden uzak durmak.
- Mikroplastik içeren gıdalardan ve plastik pişirme, saklama poşetlerinden kaçınmak.
- Ev tozu akarı alerjisi varsa, yün ve kuş tüyü ürünlerden uzak durmak.
- Polen mevsiminde polenin yoğun olduğu alanlardan kaçınmak.
Son olarak, “Büyükannelerimizin ev içindeki temizlik alışkanlıklarını ve beslenme şekillerini hatırlamak, ev içi alerjen miktarını azaltmak açısından faydalı olacaktır.” diyerek, ev içi alerjenlerin kontrol altına alınmasının önemine dikkat çekiyor.
