Ağrı Nedir?
Ağrı, vücudun herhangi bir bölgesinden kaynaklanabilen, organik bir nedene bağlı ya da bağımsız olarak deneyimlenen, hoş olmayan bir duyudur. Bu karmaşık duygu, bireyin geçmişteki tüm deneyimlerini kapsar ve genellikle rahatsızlık verici bir his olarak tanımlanır. Ağrı ile ilgili çalışmalara ise algoloji adı verilmektedir. Algoloji, 3 ay veya daha uzun süren ağrıların tanı, tedavi ve takibini yapan tıp dalıdır.
Algoloji Hangi Ağrılara Odaklanır?
Algoloji uzmanları, genellikle aşağıdaki durumları tedavi eder:
- Kronik ağrılar
- Baş ağrıları
- Boyun, omuz ve kol ağrıları
- Sırt ağrıları
- Bel ağrıları
- Bel fıtığı ameliyatı sonrası oluşan farklı ağrılar
- Kalça eklem ve bacak ağrıları
- Siyatalji
- El bileği ağrıları (karpal tünel sendromu)
- Diyabetik nöropati (şeker hastalarında görülen yanma, batma, elektrik çarpması hissi)
- Kanser ağrısı
- Fibromyalji
- Romatizmal hastalıklar
- Zona ağrısı
- Trigeminal nevralji
- Travma sonrası oluşan kırık veya yaralanmalardan kaynaklanan devam eden ağrılar
- Psikosomatik ağrılar
- Herhangi bir ameliyat sonrası geçmeyen ve kronikleşen ağrılar
Algolog Nedir ve Nasıl Tedavi Uygular?
Algolog, ağrıyı tedavi eden uzman doktordur. Algolog olabilmek için, tıp fakültesini tamamladıktan sonra anesteziyoloji, nöroloji veya fizik tedavi ana bilim dallarından birinde uzmanlık eğitimi almış olmak gerekmektedir. Ayrıca, iki yıllık algoloji yan dal uzmanlık eğitimini tamamlamış hekimlerin, bu alanda deneyim kazanması önemlidir. Algologlar, hastaların ağrılarını yönetmek için çeşitli tedavi yöntemleri uygularlar.
Algolog, ayrıntılı bir muayene sonrasında hastaya öncelikle basit ağrı kesici ilaç tedavisi başlatır. Ağrının getirdiği uykusuzluk, depresyon veya iştah sorunlarını düzenlemek amacıyla yardımcı ilaçlar da reçete edilir. Kronik ağrı çeken hastalarda, ağrının neden olduğu depresyonu hafifletmek amacıyla antidepresanlar gibi yardımcı ilaçlar kullanılabilir.
Eğer basit ağrı kesiciler etkili olmazsa, zayıf morfin ve benzeri ilaçlar kullanılmaya başlanır. Morfin tedavisi, en düşük dozdan başlanarak hastanın ağrısına göre ayarlanır. Eğer zayıf morfin türevleriyle sonuç alınamazsa, güçlü morfin kullanımına geçilir. Ancak, kanser ağrısı dışında, diğer kronik ağrı durumlarında morfin benzeri ilaçların yüksek dozları genellikle tercih edilmez; bu hastalıkların önceliği girişimsel tedavilere verilmektedir.
Bir diğer tedavi yöntemi, ağrının bulunduğu bölgedeki sinir bloklarının yakılarak devre dışı bırakılmasıdır. Bu yöntem, ileri düzey vaka hastalarına yönelik etkili bir tedavi seçeneği olarak uygulanabilir. Kanser hastaları haricindeki ağrı şikayetleri için, radyofrekans ve enjeksiyon yöntemleri de olumlu sonuçlar vermektedir. Bu yöntemler genellikle ağrının yönetiminde etkili birer seçenek olarak öne çıkmaktadır.
