Düzce Üniversitesi Acil Tıp Anabilim Dalı Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Hasan Sultanoğlu’nun Açıklamaları
Dr. Hasan Sultanoğlu, 18 yaş altındaki çocuk ve gençlerde meydana gelen solunum travmalarının, sıklıkla ölümlerle sonuçlandığını vurguladı. Bu tür travmaların en yaygın ölüm nedenleri arasında yer aldığını belirtti. Sultanoğlu, özellikle 5 yaş altındaki çocukların motor kas ve sinir sisteminin henüz tam olarak gelişmemiş olmasının, bu yaş grubundaki travma ve ölüm oranlarını artırdığını ifade etti.
Evdeki Kazalar ve Tıkanma Nedenleri
“Evde meydana gelen kazaların başlıca sebepleri arasında, ebeveynlerin çocuklarına küçük oyuncaklar alması, çocukların merak duygusunun yüksek olması ve her şeyi ağızlarına götürmeleri yer almaktadır. Ayrıca, çocukların yediği yiyecekleri çiğnemeden yutması da sıkça karşılaşılan bir durumdur. Tüm bu faktörler, solunum yollarında tıkanmaya neden olabilmektedir,” dedi.
Tıkanma Türlerinin Ayırt Edilmesi
Sultanoğlu, bir travma durumunda solunum yollarının tıkanmasının tam mı yoksa kısmi mi olduğunun belirlenmesinin önemini vurguladı. “Bu durumu anlamak, ailelerin ve toplumun en temel bilgi edinimlerinden biri olmalıdır. Kısmi tıkanma mı, tam tıkanma mı olduğu hemen ayırt edilmelidir; çünkü tedavi yöntemleri birbirinden oldukça farklıdır,” şeklinde konuştu.
- Kısmi Tıkanma: Çocuk ağzına yabancı bir cisim almışsa, solunum yolları tıkanmış ve nefes almakta zorluk çekiyor olabilir. Eğer çocuk öksürüyorsa ve ses çıkarabiliyorsa, bu durumda kısmi tıkanma söz konusudur. Bu durumda çocuğu, omuzunuza yatırarak öksürmesine yardımcı olmalısınız.
- Tam Tıkanma: Eğer çocuk tamamen nefes alamıyorsa, morarmaya başlamışsa ve hiçbir ses çıkaramıyorsa, bu tam tıkanma anlamına gelir. Bu durumda, 1 yaşından küçük çocuklar için yüz üstü yatırıp sırtına 5 kez vurulması gerektiğini belirtti.
Heimlich Manevrası ve Uygulama Aşamaları
Dr. Sultanoğlu, tam tıkanma durumunda yapılması gerekenleri şu şekilde açıkladı:
- 1 yaşından küçük çocuklarda, çocuğun yüz üstü tutulup sırtına 5 kez vurulması gerekiyor.
- Daha sonra çocuğu çevirip ağzındaki yabancı cismi kontrol edin.
- Eğer yabancı cisim çıkmadıysa, iki parmakla çocuğun karnına 5 kez baskı yapmalısınız.
- Bu işlemi, çocuk yabancı cismi çıkarana kadar tekrarlamaya devam edin.
- 1 yaşından büyük çocuklarda ise, Heimlich manevrasını uygulamak gerekmektedir. Çocuğun arkasına geçip, iman tahtası bölgesine elinizi koyarak kendinize doğru çekin.
Panik Yapmamak ve Hızla Yardım Almak
Sultanoğlu, bu tür acil durumlarda ailelerin panik yapmamaları gerektiğine dikkat çekti. “Panik, en büyük düşmanımızdır. Sakin kalmak, bu tür durumlarda en önemli kuraldır. Müdahaleyi yaptıktan sonra, en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna ulaşmak ya da 112’yi aramak gerekmektedir,” dedi.
“Eğer çocuk müdahale sonrası nefes almaya başladıysa, onu yan yatırarak sağlık kuruluşuna götürmek ve oksijen desteği almak önemlidir. Eğer boğulma durumu devam ediyorsa, kalp masajı ve solunum desteği gibi ilk yardım uygulamalarına geçilmelidir,” diyerek sözlerini tamamladı.