Birinci oturuşu son oturuş sanarak selam veren kimse ne yapar?

Namaz kılarken birinci oturuşu (ilk teşehhüd) son oturuş zannedip selam veren bir kişi, durumu fark ettiğinde yapması gerekenler merak konusu. Son rekatı kıldığını zannederek selam veren kişi şu adımları izlemeli:

Birinci oturuşu son oturuş sanarak selam veren kimse ne yapar?

Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığından, “birinci oturuşu son oturuş sanarak selam veren kimse ne yapar?” sorusuna şu cevap verildi:

Göz Atın

Birinci İftar Ne Vakit? 2025 Ramazan Başlangıcı ve Sahur-İftar Saatleri

CUMA HUTBESİ KONUSU (7 Şubat 2025): Lisan, insanın ya cenneti ya da cehennemidir

Şaban ayı orucunun fazilterleri: Şaban ayında oruç tutmanın sevabı nedir?

“

Dört rekatlı namaz kılmakta iken, son oturuşta olduğunu zannederek dalgınlık sonucu birinci oturuşta selam veren kişi, şayet bu selamdan sonra konuşmak, tarafını kıbleden çevirmek üzere namaza alışılmamış bir davranışta bulunmamışsa kaldığı yerden namaza devam eder ve dördüncü rekâtın sonunda

sehiv secdesi

yapar. Aksi takdirde bu namazı tekrar kılar.

İlk oturuşta selam verme kusuru yanılmaya değil de, bilgi eksikliğine dayanıyorsa namaz iade edilir. Mesela seferî olmadığı hâlde seferî olduğu niyeti ile olağanda dört rekât olarak kılması gereken bir namazı iki rekât olarak kılarsa bu namazın dört rekât olarak yine kılınması gerekir (İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, II, 559).”

Namazda kaç rek’at kıldığı konusunda tereddüt eden kimse ne yapmalıdır?

Yapılan ibadet ve amellerin her türlü kuşkudan uzak olması gerekir. Kıldığı namazın kaç rek’at olduğunda, erginlik çağından itibaren birinci kere kuşku eden kimsenin bu namazı yine kılması gerekir. Bu kuşku durumu vakit zaman vuku buluyorsa kişi, zann-ı galibine (kuvvetli kanaatine) nazaran hareket eder. Şayet kaç rek’at kıldığı konusunda zann-ı galibi (kuvvetli kanaati) de yoksa bu durumda kişi, az olan rek’at sayısını temel alarak namazına devam eder. (Şürünbülâlî, Meraki’l-felah,182). Örneğin dört rek’atlı bir namaza başlayan kimse, kıldığı rek’atın birinci rek’at mı ikinci rek’at mı olduğunda kuşkuya düşüp bir tarafı tercih edemezse, kendisini bir rek’at kılmış sayar ve birinci sayılan rek’atın ikinci; üçüncü sayılan rek’atın da dördüncü rek’at olma ihtimali bulunduğu için her bir rek’atın sonunda oturur ve tahiyyâtı okur, sonunda da sehiv secdesi yaparak namazını tamamlar (Kâsânî, Bedâi‘, 1/165, 166).

Namazda son oturuşu yapmadan ayağa kalkan kişi ne yapmalıdır?

Namaz kılmakta olan birisi, son oturuşu yapmadan unutkanlıkla ayağa kalkarsa, secdeye varmadıkça geri oturup tahiyyât duasını okuduktan sonra sehiv secdesi yaparak namazını tamamlar.

Eğer kalktığı rek’atın secdesini yapmışsa İmam Ebû Hanîfe ve İmam Ebû Yûsuf’a nazaran artık bu namazın farz namaz olarak tamamlanması mümkün olmaz. Kılmakta olduğu namaz, iki yahut dört rek’atlı bir namaz ise bu durumda, bir rek’at daha kılarak namazını tamamlar. Bu namaz, nâfileye dönüşmüş olur. Akabinde bu farzı tekrar kılması gerekir.

Yanlışlıkla kalkılan rek’atın secdesi yapılmışsa buna bir rek’atın eklenmesi, beyhude namazların çift sayılı rek’atlar biçiminde kılınmasının yasal olmasından dolayıdır (İbn Nüceym, el-Bahr, 2/112). Kılmakta olduğu namaz akşam namazı ise kalktığı rek’atın secdesini yapmamışsa, üstte olduğu üzere geri oturup sehiv secdesi yaparak namazını tamamlar. Şayet kalktığı rek’atın secdesini yapmışsa bu durumda namazı dört rek’at olarak kılmış olur. Kıldığı namaz bu hâliyle nâfileye dönüşmüş olacağından akşam namazının farzını yine kılar.