Testisler, üreme için semen üretimi ve erkeklik hormonu (testosteron) salgılayan organlardır. Testislerde şişlik olarak belirti gösterir. Fizikî muayene ve ultrason teknikleri ile teşhis edilir. Birtakım durumlarda MR da istenebilir.
Testis tümörlerinin tedavisi cerrahi olarak çıkarılmasını gerektirir. Patoloji sonucuna nazaran ek tedaviler uygulanabilir. Testis kanseri, her ne kadar az sayılabilecek kanserlerden biri olsa da, 35 yaşın altındaki erkeklerde en sık görülen kanser tipidir.
Testis kanseri olan bir erkekte aile hikayesi kıymetlidir. Şayet ailede baba yahut kardeşte daha evvel kanser hikayesi görülmüşse daha dikkat edilmesi ve her sene gerekli testlerin ihmal edilmeden yaptırılması gereklidir.
Çoğu testis kanseri cerrahi ve kemoterapi ile tedavi edilebilir ve genel olarak güzelleşme oranları yüksektir. Testis kanserlerinin birçok, sperm üretiminde kullanılan ve “germ hücreleri” ismi verilen hücrelerden meydana gelir.
Belirtileri nelerdir?
Belirtileri testislerde ağrısız kitledir. Birden fazla testis kanseri ağrıya neden olmaz, fakat hastaların yüzde 30 ila 40’ında ağrı meydana gelebilir. Rastgele bir testis sertliği durumunda en kısa müddette bir uzmana gidilmesi tavsiye edilmektedir. Testis kanserinin başka semptomları şunlardır: Göğüslerde büyüme ve ağrı, sırt ağrısı, boyun ağrısı yahut kitle, istemsiz zayıflama ve halsizliktir. Testis kanserinin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, birtakım faktörler testis kanseri ile bağlantılıdır. Risk faktörleri şunları içerir:
Doğuştan gelen yapısal bir bozukluk olan inmemiş testis hastalarında testis kanseri görülme 4 ila 8 kat ihtimali artar. Ailesinde kleinefelter sendromlu birey bulunan bireyler ile down sendromu, androjen duyarsızlık sendromu üzere kimi genetik hastalıklarda testis kanseri riski yükselmektedir. Birinci derece akrabalarında testis kanseri görülen bireylerde hastalığın görülme ihtimali artmaktadır.
Testis kanseri olaylarının birçoğu, ergenlikten sonra ve 40 yaşından genç erkeklerde görülür. Bunun yanı sıra 50 ila 60 yaş ortasındaki ikinci bir erkek kümesi da testis kanseri için risk altındadır.
Nasıl teşhis edilir?
Testis kanseri olduğu düşünülen testis kitlelerinde teşhisin desteklenebilmesi için çeşitli tekniklerden faydalanılır. Bunlar ortasında skrotal ultrason yer alır. Testiste ele gelen kitlenin testisin kendisinden mi yoksa etraf dokularından mı kaynaklandığını ayırt etmekte kullanılan görüntüleme formülüdür.
Kan testi yapılabilir. Alfa-fetoprotein (AFP), beta insan koryonik gonadotropin (hCG) ve laktat dehidrojenaz (LDH) üzere yüksek seviyedeki testis kanseri tümör belirteçleri için yapılan değerlendirmede, bu belirteçlerin yükseltilmiş düzeyleri, testis kanserinin belirtileri ortasındadır.
Bilgisayarlı tomografi çekilebilir. Testis kanserinin tespit edildiği durumlarda kanserin etraf ve uzak dokulara yayılıp yayılmadığını denetim etmek için kullanılan görüntüleme yoludur.
Yapılan muayene ve tetkikler sonucunda testis kanseri kuşkusunun oluşması durumunda teşhisin katılaştırılabilmesi için testisin çıkartılması gerekmektedir.
Nasıl tedavi edilir?
Testis kanserinin hem teşhis hem de tedavisi, testisin inguinal orşiektomi denilen, kasık üzerinden yapılacak cerrahi operasyonla çıkarılmasını gerektirir.
İleri yahut yüksek riskli kanserli erkeklerde, retroperitoneal lenf nodülü diseksiyonu (abdominal lenf nodlarını çıkarmak için cerrahi prosedür) önerilebilir.
Testis dışına yayılmış kanserli hücreleri tedavi etmek için kemoterapi ilaçları uygulanabilir. Bunun yanı sıra, kimi hastalarda ameliyat sonrasında ek tedavi olarak da kemoterapi uygulanabilir.
Bazı testis kanserli hastalarda radyoterapi kemoterapi yahut cerrahi operasyonların beraberinde kullanılabilecek bir tedavi sistemi olarak uygulanabilmektedir. Ayrıyeten, metastazları bulunan yahut cerrahi için uygun olmayan kimi hastalarda da radyoterapi kemoterapi ile kullanılabilir.
Prof. Dr. Mustafa Sofikerim
