Santorini Yanardağı Patlayacak mı?
Santorini Yanardağı’nın olası patlayışı üzerine tartışmalar son günlerde artmış durumda. Ege Denizi’nde 28 Ocak’tan beri devam eden sismik aktiviteler, bu konudaki endişeleri daha da artırdı. Uzmanlar, yaşanan olayların detaylarını değerlendirerek, halkı bilgilendirmeye çalışıyor. Peki, Santorini Yanardağı patlayacak mı? Patlarsa ne gibi sonuçlar doğuracak? En son ne zaman aktif hale geldi? İşte Santorini’deki mevcut durum ve merak edilen sorulara yanıtlar…
Santorini’de Son Durum
Yunanistan Polisi, İtfaiye ve Sahil Güvenlik, Santorini’de muhtemel büyük bir deprem olasılığına karşı alarm durumuna geçti. Yunan medyasında yer alan haberlere göre, bu kapsamda bölgeye ek ekipler gönderildi. Yerel acil durum planı çerçevesinde, römorkörler, yolcu gemileri ve büyük balıkçı gemileri dahil olmak üzere toplamda 21 gemi hazır bekletiliyor. Ayrıca, Sahil Güvenlik helikopteri de 24 saat boyunca görevde bulunmak üzere üsse yerleştirildi.
Santorini Belediyesi, vatandaşların güvenli alanlara sığınabilmesi için dört aşamalı bir acil durum planı geliştirdi. Geçtiğimiz gece Santorini ile Amorgos arasında meydana gelen 5.1 büyüklüğündeki deprem, adada yaşayanları derin bir korkuya sevk etti. Yunan medyası, bu sarsıntının bölgedeki en büyük deprem olduğunu kaydetti.
Atina Ulusal Üniversitesi, sismik aktivitedeki artışa dikkat çekerek iki olasılık öngörüyor:
- Birinci Olasılık: Sismik aktivite, giderek daha küçük büyüklüklerde ve daha az sayıda depremle devam edebilir. Ancak bu durum, Thebes sismik kümelenmesi örneğinde olduğu gibi aylarca sürebilir.
- İkinci Olasılık: Sismik hareketlilik, bölgedeki büyük bir aktif fayın önemli bir kısmının kırılmasını tetikleyerek büyük bir ana deprem yaratabilir. Ardından, bu aktivite tipik bir artçı şok dizisi şeklini alacaktır.
Ege Denizi’ndeki Santorini Adası çevresinde ardı ardına meydana gelen sarsıntılar, Ege’nin her iki tarafında endişe yaratmaya devam ediyor. Çarşamba akşamı düzenlenen bir basın toplantısında, Yunanistan İklim Krizi ve Sivil Savunma Bakanı Vassilis Kikilias, “Kötü senaryolara hazır olmamız gerekiyor” diyerek bölgeye bir sahil güvenlik gemisi ve donanmaya ait bir çıkarma gemisinin gönderildiğini açıkladı.
Santorini Yanardağı Patlayacak mı?
Yunan uzmanların son on yılda Ege Denizi altındaki faylarla ilgili yaptığı araştırmalara değinen Prof. Dr. Hasan Sözbilir, şu şekilde konuştu: “Santorini kuzeyinde, Santorini-Amorgos fay sisteminin varlığı ortaya çıkarıldı. Bu fay sistemi boyunca önemli bir aktivitenin olacağı ve bu aktivitenin aktif volkanizma ile bağlantılı olabileceği belirtilmiştir. Geçen yıl yapılan bir çalışmada, 9 Eylül 1956 tarihinde meydana gelen 7.5 büyüklüğündeki Amorgos depreminin deniz tabanında 75 kilometre uzunluğunda bir yüzey kırığı oluşturduğu ve yakın adalarda tsunamiye yol açtığı anlaşılmaktadır. Kayıtlara göre, 1956 depreminden sadece 13 saniye sonra odak derinliği 45-90 kilometre arasında değişen ve büyüklüğü 6 ila 7.2 olan ikinci bir deprem daha meydana gelmiştir. Bu depremler sonucu Santorini ve Amorgos’ta 3,200 bina hasar görmüş ve 54 kişi yaşamını yitirmiştir. Son günlerde, ocak sonu ve şubat başında meydana gelen depremler de Santorini-Amorgos fayı ve bu fayın çevresindeki diğer fayların tetiklendiğini göstermektedir. 1956 yılında Amorgos fayının kırıldığını düşündüğümüzde, son bir haftadır meydana gelen depremler magmatik kaynaklar ve hidrotermal aktivite nedeniyle tetiklenmiş depremler olarak değerlendirilebilir ve yeni bir volkanik aktivite başlangıcını işaret edebilir. Bu sebeple, Anafi-Astypalea fay sistemi, Los fay sistemi ve Kinairos fayının yakın gelecekte yıkıcı bir deprem üretme ihtimali oldukça yüksek görünmektedir.
Santorini Yanardağı En Son Ne Zaman Patladı?
Santorini Yanardağı, M.Ö. 1600’lerde büyük bir patlama yaşamıştır. Bu patlama, Antik Minos Uygarlığı’nın sona ermesine neden olmuştur. Kayıtlara göre, 1956 depreminden 13 saniye sonra odak derinliği 45-90 kilometre arasında değişen ve 6 ile 7.2 arasında büyüklükte ikinci bir deprem meydana gelmiştir. Bu depremler sonucunda Santorini ve Amorgos’ta 3,200 bina hasar görmüş ve 54 kişi hayatını kaybetmiştir. Ocak sonu ve şubat başında meydana gelen depremlerin de Santorini-Amorgos fayı ve çevresindeki fayların tetiklendiği anlaşılmaktadır. 1956 yılında Amorgos fayının kırılması sonrasında, son bir haftadır meydana gelen depremlerin magmatik kaynaklar ve hidrotermal aktivite nedeniyle tetiklenmiş olması, yeni bir volkanik aktivitenin başlangıcını işaret edebilir. Bu sebeple, bölgedeki Anafi-Astypalea fay sistemi, Los fay sistemi ve Kinairos fayının yıkıcı bir deprem üretme ihtimali oldukça yüksektir.
Santorini Yanardağı Patlarsa Ne Olur?
İzmir’deki Dokuz Eylüll Üniversitesi’nin (DEÜ) Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü ve Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Ege Denizi’ndeki son depremlerin magmatik kaynaklar ve hidrotermal aktivite nedeniyle tetiklenmiş depremler olduğunu ve yeni bir volkanik aktivite başlangıcını gösterdiğini vurguladı. Türkiye’nin bu depremlerden etkilenme derecesinin düşük olduğunu belirten Sözbilir, “Bu bölgedeki denizaltı faylarının 7 ve üzeri büyüklükte bir deprem üretmesi durumunda Kuşadası, Bodrum ve Datça kıyılarının tsunami tehlikesi açısından modellenmesi ve buna göre önlem alınması gerekmektedir” dedi.
Depremleri değerlendiren Prof. Dr. Hasan Sözbilir, “Son günlerde Ege Denizi’nde Santorini Adası’nın hemen kuzeyinde büyüklükleri 3 ile 4.8 arasında değişen bir deprem fırtınası şeklinde bir aktivite gözlemlenmektedir. Bu depremlerin jeolojik ortamına baktığımızda, Atina, Santorini, Datça ve Bodrum hattı boyunca yay şeklinde bir geometriye sahip aktif bir volkanik ada yayı içinde geliştiğini görmekteyiz. Güney Ege Volkanik Ada Yayı olarak bilinen bu yay şeklindeki ortamda, Santorini, Milos ve Nisiros gibi çeşitli büyüklükte volkanik adalar bulunmaktadır. Bu adaları oluşturan volkanlar çevresinde tarihsel ve aletsel dönemde çok sayıda depreme ve tarihsel dönemlerde volkanik patlamalara rastlanmıştır. Dolayısıyla, bu adaları oluşturan volkanların günümüzde de aktif olduğu kabul edilmektedir.” diye ekledi.
