Kilo Yönetimi ve Sağlık Üzerindeki Etkileri
Kilo yönetimi, bireylerin genel sağlık durumunu doğrudan etkileyen kritik bir faktördür ve sağlıklı bir yaşam tarzının temel bileşenlerinden biri olarak kabul edilir. Dengeli bir diyet ile düzenli fiziksel aktivite, sağlıklı bir kilonun korunmasına yardımcı olurken, aşırı kilo alımı veya kaybı birçok sağlık sorununa yol açabilmektedir. Bu çerçevede, ABD’de yaşanan ilginç bir vaka, kilo kontrolünün ve beslenme alışkanlıklarının sağlık üzerindeki etkilerini çarpıcı bir şekilde gözler önüne sermektedir.
Florida’da yaşayan ve isminin açıklanmasını istemeyen 40’lı yaşlardaki bir birey, Tampa’daki bir hastaneye başvurarak avuç içlerinde, dirseklerinde ve ayak tabanlarında sarımsı bezeler halinde akıntı şikayetiyle doktora gitti. Bu kişi, sekiz aydır uyguladığı ‘etobur diyeti’ ile bu sağlık sorununu ilişkilendiriyor. Diyetinin ana bileşenleri ise günlük olarak bir parça tereyağı, 6-9 kilo peynir ve hamburger köftesinden oluşuyor. Etobur diyeti, yalnızca hayvansal ürünlerin tüketilmesine dayanan bir beslenme tarzı olarak son dönemlerde marjinal fitness çevrelerinde popülerlik kazanmış durumda. Diyetin savunucuları, sebze tüketmeden saf proteinle beslenmenin kilo vermelerine ve genel sağlık durumlarını iyileştirmelerine yardımcı olduğunu iddia ediyor. Ancak, bu hasta örneği aşırıya kaçmanın sağlık üzerindeki olumsuz etkilerini net bir şekilde gözler önüne seriyor.
ABD’li vatandaş, tam yağlı ve hayvansal gıdalara yöneldikten sonra kilo verdiğini ve enerji seviyelerinde belirgin bir iyileşme yaşadığını belirtse de, cilt durumu farklı bir hikaye sunuyor. Yaklaşık bir ay boyunca ağrısız ama son derece rahatsız edici olan akıntı, tedavi aramadan önce günlük yaşamını etkiliyordu. Yapılan tetkikler sonucunda doktorlar, bireyin kolesterol seviyesinin 1.000 mg/dL’yi aştığını tespit etti. Bu rakam, sağlıklı bir kolesterol seviyesinin çok üzerinde; zira sağlıklı bir seviyenin 200 mg/dL’nin altında olması gerektiği kabul ediliyor. Yüksek toplam kolesterol, koroner kalp hastalığı ile güçlü bir şekilde ilişkilendirilmektedir.
Hastaya ‘Ksantelazma’ Teşhisi Kondu
Kardiyologlar, hastaya kanda yüksek kolesterol seviyelerinden kaynaklanan bir durum olan ksantelazma teşhisi koydular. Ksantelazma, aşırı lipitlerin kan damarlarından sızması sonucu lokalize lipit birikintilerine neden olabilen bir durumdur. Bu birikintiler genellikle göz çevresinde, ‘xanthelasma palpebrarum’ adı verilen bir rahatsızlıkta görüldüğü gibi, vücudun diğer bölgelerinde de ortaya çıkabilmektedir. Ksantelazmanın yüksek kolesterol, diyabet veya tiroid sorunları gibi sağlık sorunları ile ilişkili olabileceği vurgulanmaktadır. Vaka çalışmasının yazarları, hastanın sonuçları hakkında spesifik bilgiler vermemekle birlikte, diyet düzenlerinin lipid düzeyleri üzerindeki etkisini ve hiperkolesterolemi yönetiminin önemini ön plana çıkarmaktadır. Ancak bazı inatçı bireylerin bu uyarıları dikkate almayabileceği de göz önündedir.
TikTok’ta Popüler Olmasına Rağmen Tıbbi Uyarılar
Son günlerde TikTok platformunda, daha önce vegan olan bir kişinin, günlük olarak tereyağı, kıyma ve yaklaşık iki düzine yumurta içeren ‘yüksek yağlı etobur diyetini’ tanıtması büyük ilgi gördü. Ayrıca, bir fitness fenomeni, kemik suyu ve çiğ ciğer içeren diyetine övgüler düzenledi. Başka bir eski vegan ise sadece hayvansal ürünler tüketerek saç, diş ve tırnak sağlığını iyileştirdiğini ifade etti. 2022 yılında TikToker Courtney Luna, krema, tereyağı, biftek, pastırma, yumurta ve hamburgerden oluşan etobur diyetini anlatarak viral hale geldi. Luna, bu diyet sayesinde 30 kilo verdiğini belirtti. Ancak, Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri bu diyeti kesinlikle onaylamıyor. Bunun yerine, az yağlı süt kaynakları, meyve, sebze ve tahıl tüketimini öneriyorlar.
Sağlıklı Bir Diyet Nasıl Olmalı?
ABD Sağlık Bakanlığı’nın 2020-2025 Beslenme Rehberi’ne göre, sağlıklı bir diyet, her gün 2,5 su bardağı sebze, 2 su bardağı meyve, 6 su bardağı tahıl, 3 su bardağı süt ürünü, 5 gram yağ ve günde yalnızca yarım kilo et içermelidir. Bu durum, etobur diyetinin potansiyel sağlık sorunları hakkında önemli bir uyarı niteliği taşımaktadır.
