Beslenme ve Diyet Kliniği’nden Diyetisyen Edanur Usta, yaz tatilinin ardından beslenme alışkanlıklarımızı gözden geçirmemiz gereken önemli noktaları ve tatil sürecinde uygulanan detoksların bireyler üzerindeki psikolojik etkilerini vurguladı. Tatil döneminde besin tüketiminde dikkat edilmesi gereken hususlara dikkat çekerek, bu konudaki uyarılarını paylaştı.
Dyt. Usta, tatil boyunca besin tüketimimizi kontrol edemeyebileceğimizi belirterek, “Tatil esnasında alışık olmadığımız yiyecekleri denemiş ya da porsiyon kontrolünü sağlamakta zorlanmış olabilirsiniz. Bu durum, ağırlık yönetiminizi etkileyerek, beklediğiniz hedeflere ulaşamamanıza sebep olabilir. ‘Eyvah, şimdi ne yapacağım? Tatil kilomu nasıl vereceğim? Hangi detoksu uygulasam da bu kilolardan bir an önce kurtulsam?’ gibi kaygılarla boğuşuyor olabilirsiniz. Öncelikle derin bir nefes alın ve kendinize şunu hatırlatın: Tatiller toksik değildir ve sizin tatil detoksu yapmanıza gerek yok. Detoks düşüncesi, anda kalmayı sağlayamamakla birlikte, bizi strese sokarak yiyecekleri adeta zehir gibi görmemize neden olabilir” şeklinde konuştu.
“Anı Yaşamaya Çalışın”
Tatil sürecinde detoksa odaklanmak yerine huzur ve mutluluk duymak için anı yaşamanın önemli olduğunu vurgulayan Dyt. Usta, “Detoks, istenmeyen bir toksinin vücudunuza girdiği anlamına gelir. Tatilden sonra detoks uygulamak, tatil süresince tükettiğimiz yiyeceklerin bir şekilde zehirli olduğu algısını yaratır ve bunların vücuttan uzaklaştırılması gerektiğini hissettirir. Bu tarz düşünceler, hem psikolojik hem de fizyolojik sonuçlar doğurabilir ve kaygı, stres, endişe gibi olumsuz duygulara yol açabilir. Tatilde aklınızın bir köşesinde toksik gıdalar olduğu sürece, olumlu deneyimler yaşamak bir o kadar zor olacaktır” dedi.
“Kilo Artışı Olduğunda Panik Yapılmamalı”
Geçtiğimiz Kurban Bayramı sebebiyle yoğun et tüketimi, azalan sebze tüketimi, sıvı alımının azalması ve öğün düzensizlikleri gibi faktörlerin vücutta ödem artışına, bağırsak hareketlerinde değişikliklere ve sindirim sorunlarına neden olabileceğini ifade eden Dyt. Usta, “Tatil dönüşü kilo artışları görüldüğünde panik yapmak yerine, süreci nasıl yönetebileceğinizi bilerek adımlar atmak, daha sağlıklı kararlar almanıza yardımcı olacaktır” şeklinde uyarıda bulundu.
“Şok Detokslar Yerine Karaciğerinizi Dinlendirin”
Tatil döneminde beslenme rutinlerinden sapmanın kaçınılmaz olduğunu belirten Dyt. Usta, “Rutinlerin dışına çıkıldığı, sosyalleşme ile birlikte yeme-içme miktarının arttığı durumlarda, organizmayı dinlendirmek ve karaciğeri desteklemek önemlidir. Ancak bunun için enerjisi çok düşük, şok detokslar yapmak yerine, tatil sonrası karaciğerinizi dinlendirmeye odaklanmalısınız” ifadelerini kullandı.
“Tatil Dönüşü Sebze Tüketin”
Dyt. Usta, karaciğeri dinlendirmek için yapılabilecekleri şu şekilde açıkladı:
- Kırmızı et tüketimini azaltıp, beyaz et tüketimine öncelik verin.
- Her öğününüzde mutlaka sebze tüketin.
- Hamur işi, beyaz ekmek ve rafine şekerli gıdalar gibi basit karbonhidrat tüketimini azaltın.
- Tatil dönüşü ödem olabileceğinden bol su tüketmeye özen gösterin.
- Olabildiğince renkli beslenmeye çalışın; özellikle kırmızı meyve ve sebzelere öncelik verin.
- Günlük rutinlerinize orta tempolu yürüyüşler dahil edin.
Fazla Kiloları Atmak İçin Öneriler
Tatil sonrası kilolardan nasıl kurtulunacağına dair önerilerde bulunan Dyt. Usta, şunları paylaştı:
- Tatilde geçirdiğiniz mutlu anıları hatırlayarak serotonin seviyenizi yükseltin.
- Tatilde yediklerinize dair pişmanlık duymaktansa, hoş bir yaz salatasıyla dopamin seviyenizi artırmaya çalışın.
- Stresle birlikte tetiklenen insülin hormonunuzu taze sebze ve meyvelerle dengeleyin.
- Sıvı alımınızı destekleyerek mide ve bağırsak sağlığınıza katkıda bulunun.
“Küçük Beslenme İpuçlarına Odaklanın”
Besin tüketimine dikkat edildiği sürece sosyal ve psikolojik açıdan iyi hissetmenin mümkün olduğunu belirten Dyt. Usta, “Artan serotonin ve dopamin seviyeleri, azalan kortizol hormonu ve iyi işleyen bir sindirim sistemi, ağırlık yönetiminiz için gereklidir ve sizi yağ dokusunun depolanmasından korur. Beslenme alışkanlıklarınız sürdürülebilir olduğu sürece sağlık tanımını karşılayacaktır. Yani, fiziki, ruhsal ve sosyal açıdan iyi olma halini sürdürülebilir bir beslenme yaklaşımı ile sağlamak mümkündür. ‘Ya hep ya hiç’ mükemmelliyetçiliği yerine, yediklerinizi nasıl dengeleyeceğinizi, tüketim sıklığını ve porsiyonlarını öğrendiğiniz sürece fiziki olarak iyi hissedeceksiniz. Özel günlerde, sevdiklerinizle paylaştığınız anların tadını çıkararak sosyal olarak iyi olacak, yediğiniz besinlerin içeriğine, kalorisine odaklanmak yerine size hissettirdiği duygulara önem vererek stres ve kaygıdan uzaklaşacaksınız. Unutmayın ki biz robotik varlıklar değiliz; bedenimizle ve ruhumuzla varlığımızı sürdürüyoruz. Değerli anların kıymetini bilerek küçük beslenme ipuçlarını öğrenerek bu süreci rahatlıkla yönetebilirsiniz” dedi.
