Karbon Yayılımlarının Görselleştirilmesi
Karbon yayılımları, görünmez olmaları nedeniyle nasıl yayıldıklarını anlamayı zorlaştırabilir. Ancak, NASA’nın Bilimsel Canlandırma Stüdyosu tarafından yayımlanan yeni görsel videolar, bu durumu daha anlaşılır hale getiriyor. Bu çarpıcı videolar, sera gazı olarak bilinen karbondioksitin büyük kısmının nereden yayıldığını ve bu yayılımın bir yıl içerisinde nasıl değiştiğini detaylı bir şekilde gözler önüne seriyor.
NASA’nın yayınladığı ve dünyanın farklı bölgelerini kapsayan üç ayrı video mevcut. 2021 yılında yayılan karbon dioksit emisyonlarını gösteren bu videolarda, çeşitli renkler kullanılarak farklı kaynaklar temsil ediliyor:
- Turuncu: Fosil yakıtları
- Kırmızı: Yanan biyokütle
- Yeşil: Kara ekosistemleri
- Mavi: Okyanus
Mavi noktalar, okyanus sularının karbondioksiti nerelerde emdiğini gösterirken, yeşil noktalar karada bulunan üreticilerin bu gazı emme alanlarını işaret ediyor.
Videoları izlerken dikkat edilmesi gereken bazı önemli alanlar bulunuyor. Kuzey ve Güney Amerika’da, özellikle ABD’nin kuzeydoğu bölgesi, kirliliğin merkezi olarak öne çıkıyor. Amazon yağmur ormanındaki yeşil alanların belirip kaybolması, ağaçların gündüz saatlerinde karbondioksit emdiğini gösteriyor. Atmosferde turuncu renk baskın olduğu zaman, bu rengin temsil ettiği fosil yakıt emisyonları aylara göre yayılıp gezegenin büyük bir bölümünü kaplıyor. Eğer kömür, gaz ve petrol yakmanın gezegenimiz üzerindeki etkilerini merak ediyorsanız, bu videolar bunu oldukça net bir şekilde ortaya koyuyor.
NASA, videoyu yayımladığı blogda şu ifadeleri kullanıyor: “NASA’nın Küresel Modelleme ve Özümleme Bürosu tarafından geliştirilen yeni bilgisayarlı modelleme yöntemleri, atmosferimizi parça parça incelememizi ve sızan bu yalıtkana en çok katkı yapan kaynakları anlamamızı sağlıyor.”
Bir diğer video ise Avrupa, Orta Doğu ve Afrika’yı kapsıyor; burada Avrupa ülkeleri ve Suudi Arabistan’da daha yoğun fosil yakıt salınımlarının yaşandığı gözlemleniyor. Ayrıca Orta Afrika’dan gelen ve daha az görünür olan kırmızı renkli tarım kaynaklı bir yanma bulutu da dikkat çekiyor.
Asya ve Avustralya’ya odaklanan videoda ise kirliliğin önemli bir kısmının Çin’in Pekin şehrinde biriktiği görülüyor. Başka bir görselleştirme ise kara ve okyanus arasındaki karbondioksit alışverişinin atmosferde dengelendiğini ortaya koyuyor. Fosil yakıt salınımları, atmosferdeki karbondioksit miktarını denge seviyesinin üzerine çıkarıyor.
