Alerjik Hastalıklar ve Yaz Ayları
Yaz mevsimine girdiğimiz bu günlerde, alerjik hastalıkların artış göstermesi dikkat çekiyor. Özellikle nezle, alerjik rinit ve astım gibi solunum yolu sorunları bu dönemde sıkça yaşanıyor. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Aslıhan Banu Er, alerjik hastalıklara karşı alınabilecek önlemler ve tedavi yöntemleri hakkında önemli bilgiler paylaştı.
Alerji Nedir?
Dr. Er, çevresel faktörlerin alerjik hastalıkların artışında etkili olduğunu vurgulayarak, “Alerji, vücudumuzun normalde zararsız olan maddelere karşı verdiği anormal bir tepkidir. Alerjisi olan bir birey, alerjenle karşılaştığında, mast hücreleri gibi bağışıklık hücrelerinden salınan histamin ve diğer maddelerle çeşitli semptomlar ortaya çıkabilir. Alerjenin vücuda giriş yolu, semptomları da etkileyebilir. Örneğin:
- Burunla temas: Burun kaşıntısı, burun akıntısı.
- Gözle temas: Gözlerde kaşıntı, sulanma, kızarma.
- Ciltle temas: Kızarıklık, kabarıklık, kaşıntı.
- Boğazda irritasyon: Kaşıntı, yutkunma isteği, geniz akıntısı, hapşırma, öksürük.
Ayrıca dudak ve göz çevresinde şişlik, sebebi bilinmeyen bulantı, kusma veya ishal gibi durumlar da alerjiyi düşündürmelidir. Ancak bu semptomların hepsinin bir arada olması beklenmez; birkaçının bir arada bulunması bile alerji şüphesi için yeterlidir.
Alerjik Rinit ve Nezle Arasındaki Farklar
Alerjik rinit, sıklıkla nezle ile karıştırılmaktadır. Nezle genellikle birkaç gün sürerken, alerjik rinit daha uzun süreli bir tablo oluşturur. Alerjik rinit hastalarında burun akıntısı, burun kaşıntısı ve geniz akıntısı gibi semptomlar sıklıkla görülür. Bu hastalar, özellikle bahar dönemlerinde sabahları uyanmakta zorluk çekebilir, sık sık uyanabilir ve burun tıkanıklığı nedeniyle rahat nefes almakta güçlük yaşayabilir. Bu durum, kişinin genel yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir.
Astım ve Alerjik Hastalıklar
Uzman Dr. Aslıhan Banu Er, alerjik riniti olan hastaların aynı zamanda astım riski taşıdığını belirtiyor: “Bize başvuran hastalarda, ilk olarak hastanın hangi alerjene duyarlılığı olduğunu belirlemek istiyoruz. Bu alerjenin hastanın yaşam alanından mümkün olduğunca uzaklaştırılması hedefleniyor. Eğer bu mümkün değilse, maruziyetin azaltılması için gerekli önlemler konusunda bilgi veriyoruz. Bu önlemler, hem hastanın yaşam kalitesini artıracak hem de alerjik şikayetlerin azalmasına yardımcı olacaktır.”
Alerjik rinitin astıma dönüşme riski, hastalar arasında sıklıkla dile getirilen bir endişedir. Araştırmalar, alerjik riniti olan hastaların %40’ında astım birlikteliğinin bulunduğunu göstermektedir. Ayrıca, astımlı hastaların %80’inde alerjik rinit mevcuttur. Kliniğimize başvuran hastalarda astım taraması yapmak da öncelikli hedeflerimizden biridir. Alerjenlerin üst solunum yollarını etkilediği gibi alt solunum yollarını da etkileyerek astımın tetiklenmesine sebep olabileceğini unutmamak gerekir.”
Alerji Teşhisi İçin Testler
Dr. Er, kliniğinde uyguladıkları teşhis yöntemlerini şu şekilde açıklıyor: “Deri prick testi ve kandan spesifik Ig-E testleri uyguluyoruz. Deri prick testleri, ciltte alerjenin uygulanması ile verilen reaksiyonları değerlendirerek yapılmaktadır. Ancak her ciltte reaksiyon meydana gelmemesi, kişinin alerjisi olmadığı anlamına gelmez. Özellikle alerji ilaçlarını kullanamayan veya anaflaksi gibi ciddi alerjik reaksiyon gösteren hastalarda, kandan spesifik Ig-E testini tercih ediyoruz.”
Tedavi Yöntemleri ve İlaç Kullanımı
Koruyucu yöntemler hakkında bilgi veren Dr. Er, “Alerjik hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar, uygun şekilde kullanıldığında son derece etkili olabilir. Bu ilaçlar ile genellikle hastalığın kontrolü sağlanmaktadır. Alerjik hastalıklar kronik olduğundan, ilaçların uzun süreli kullanılması gerekebilir. Burun, göz, solunum yolları ve cilt için lokal tedavi yöntemlerinin yanı sıra ağızdan sistemik tedaviler de uygulanmaktadır.” şeklinde konuştu.
Alerjenlere yönelik koruyucu tedavi önerilerinin yanı sıra, hastaların semptomlarını kötü yönde etkileyecek diğer tetikleyicileri de kontrol etmeleri gerektiğini ekliyor: “Sigara dumanı, hava kirliliği, solunum yolu enfeksiyonları, kimyasal deterjanlar ve parfüm gibi faktörler en önemli tetikleyicilerdir. Çevresel kontrol ne kadar iyi sağlanırsa, hastalığın kontrolü de o kadar başarılı olur. Bu nedenle, hastalarımızı kliniğimize bekliyoruz ve alerji ile ilgili her türlü sorunu detaylı bir şekilde anlatıyoruz.”
