Titreme Hastalığı ve Parkinson
Titreme hastalığı, insanlarda çeşitli durumlarda ortaya çıkabilen bir rahatsızlıktır. Bu hastalık denilince akla ilk olarak, halk arasında “Titrek felç” olarak bilinen Parkinson hastalığı gelmektedir. Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Ali Zırh, Parkinson titremesinin istirahat halindeyken ve genellikle ileri yaşlarda ortaya çıktığını belirtmektedir. Parkinson titremesinin diğer titreme türlerinden nasıl ayırt edilebileceğine dair önemli bilgiler sunmaktadır:
- Parkinson, beyinde “dopamin” üreten nöronların kaybı ve bu madde miktarının azalması sonucunda gelişen bir hastalıktır.
- Hastalığın en belirgin semptomlarından biri, vücudun bir tarafında ortaya çıkan ve “para sayar” tarzında tanımlanan istirahat halindeki titremedir.
- Bu titreme bulgularına, hareketlerde yavaşlama, yüz hatlarında donukluk ve “maskeyüz” olarak bilinen yüz hali gibi başka belirtiler de eşlik edebilir.
- İstirahat halindeki titreme, genellikle ileri yaşlarda görülmektedir.
Bununla birlikte, başka bir yaygın titreme durumu ise, ellerin havaya kaldırılıp tutulması gibi hareket sırasında ortaya çıkan titremelerdir. Bu titremeler, çoğunlukla ailesel özellikler taşımakta olup, kalıtsal yolla genç bireylere aktarılabilmektedir. Bu gruptaki titreme vakaları “Esansiyel tremor” adı altında incelenir ve Parkinson hastalarına nazaran daha erken yaşlarda görülebilir. Ayrıca, aktif hareket sırasında ortaya çıkan ve şiddeti diğer titreme çeşitlerine göre daha fazla olan durumlar da mevcuttur. Bu tür titremeler, genellikle felç geçirenler, şiddetli kafa travmaları yaşayanlar veya multipl skleroz gibi sinir sistemini etkileyen hastalıklardan sonra görülebilir.
Titreme ve Beyin Pili Yöntemi
Titreme yakınmaları genellikle gündüz saatlerinde ortaya çıkmakta; hastaların endişeli veya düşünceli oldukları durumlarda, sinirsel gerginliğin arttığı anlarda şiddetlenmektedir. Uykuda ise titreme durumu gözlemlenmez. Dr. Zırh, titreme ile ortaya çıkan hastalıkların tedavisi hakkında şu bilgileri vermektedir:
- “Parkinson gibi titreme ile karakterize hareket bozukluklarının ve diğer tüm titremelerin başlangıç tedavisi ilaç tedavisidir.”
- Ancak, bu hastalıkların tedavisinde yıllar geçtikçe alınan ilaçlara tolerans gelişebilir veya yüksek dozda ve uzun süreli ilaç kullanımına bağlı yan etkiler ortaya çıkabilir.
- Eğer titreme, her türlü ilaç tedavisi ile durdurulamıyorsa, cerrahi tedavi olan beyin pilleri, hastaların yaşam kalitesine önemli ölçüde katkı sağlayabilmektedir.
- Beyin pili ameliyatı, tıp dilinde “nöromodülasyon” olarak adlandırılan bir yöntemdir. Bu yöntemde, beyin içerisine yerleştirilen ince elektrotlarla hastalıktan sorumlu bölgelere elektrik akımı verilerek hastalık belirtilerinin düzeltilmesi hedeflenir.
- Bu yöntem sayesinde beyindeki hedef bölgelerdeki hücrelerin aktiviteleri ya baskılanabilir ya da uyarılabilir.
Beyin pili ameliyatları, hasta uyanıkken, karşılıklı iletişim içinde ve hasta ile işbirliği yaparak gerçekleştirilir. Özellikle Parkinson ve “Esansiyel tremor” vakalarında uygulanan bu tedavi yöntemi sayesinde, sosyal hayattan kopmuş olan ve başkalarının yardımıyla yaşamaya çalışan birçok hasta, günlük yaşantısına geri dönmekte ve bağımsız bir yaşam sürdürebilmektedir. Ayrıca, bu tedavi sayesinde önemli bir kısım hastanın mesleklerini yeniden icra etme şansı doğmaktadır.
