Bademcik Ameliyatı Hakkında Bilgiler
Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Yavuz Selim Yıldırım, bademcik ameliyatının gerekliliği ve etkileri hakkında önemli açıklamalarda bulundu. İşte Dr. Yıldırım’ın görüşleri:
Bademciklerin Rolü: Bademcikler, vücudumuzun savunma sisteminin önemli bir parçasıdır ve ağız içindeki mikroplara karşı vücudu koruma görevini üstlenir. Ağız yoluyla vücuda giren besinler ve havadaki mikropları tanıyarak, bunlara karşı antikor üretilmesine yardımcı olurlar. Ağız bölgesinde bulunan bu organlar, vücudun immun sisteminin etkin bir şekilde çalışması için kritik bir rol oynamaktadır. Bunun yanı sıra, dil kökünde, yutakta ve boğazın arka duvarında bulunan lenfoid dokular, bademciklerle birlikte benzer görevleri üstlenmektedir.
Doç. Dr. Yıldırım, geçmişte sıkça yapılan bademcik ameliyatlarının günümüzde daha titiz bir inceleme sürecine tabi tutulduğunu belirtti. Gelişen laboratuvar teknolojileri sayesinde, bademciklerin alınmasının gerekip gerekmediği, yapılan kültür ve antijen testleri ile daha kolay bir şekilde belirlenebilmektedir. Bu sayede gereksiz cerrahi müdahalelerin önüne geçilmesi sağlanmıştır.
Ateş ve Boğaz Ağrısı Belirtileri: Boğaz ağrısı, halsizlik, yüksek ateş ve yutma zorluğu gibi şikayetlerle hastaneye başvuran erişkin ve çocuk hastalarda, öncelikli olarak boğazdan alınan kültür ve antijen testleri ile sorunun kaynağı tespit edilmektedir. Eskiden, boğaz ağrısı, ateş ve yutma güçlüğü ile başvuran her hastaya antibiyotik yazılmakta ve hastalar bu şekilde gönderilmekteydi. Ancak gereksiz antibiyotik kullanımı, antibiyotik direncinin artmasına neden olmakta ve virüsler üzerinde de etkisiz kalmaktadır.
Dr. Yıldırım, “Bademciklerin alınmasının ardından, boğaz yoluyla alınan bakteri ve virüslerin akciğerlere inerek kişileri daha fazla hasta edeceği endişesi, bademcik ameliyatlarına karşı bir korku yaratmaktadır. Ancak bugüne kadar yapılan bilimsel çalışmalar, bu endişeyi haklı çıkaracak bir veri sağlamamıştır. Bununla birlikte, vücuttaki organların korunması ve işlevlerinin tam olarak yerine getirilmesi için gereksiz ve aşırı tedavilerden kaçınılması gerektiği de unutulmamalıdır,” dedi.
Ne Zaman Bademcik Alınmalıdır?
Bademciklerin alınması gereken durumlar şunlardır:
- Tekrarlayan ateş, boğaz ağrısı ve yutma zorluğu çeken hastalarda, bir yıl içinde 5-6’dan fazla ateşlenme oluyorsa dikkatli bir değerlendirme yapılmalıdır.
- Sürekli hastalanma nedeniyle büyüme ve gelişim geriliği, okula devam edememe veya fazla antibiyotik kullanımına bağlı direnç gelişimi varsa bademciklerin alınması düşünülebilir.
- Ağız içinde apse yapacak kadar ciddi bir bademcik enfeksiyonu oluşmuşsa, müdahale gerekebilir.
- Antibiyotik tedavisine yanıt vermeyen yüksek ateşle seyreden tekrarlayan enfeksiyon durumlarında bademciklerin alınması düşünebilir.
- Bademcik enfeksiyonlarından sonra eklemlerde, böbreklerde veya kalpte risk oluşursa, bademciklerin alınması uygun olacaktır.
- Bazı hastalarda bademcikler aşırı büyükse ve hava yolunu tıkayarak nefes almayı engelliyorsa, özellikle gece uykuda nefes durmasına yol açıyorsa, bu durumda bademciklerin küçültülmesi ya da alınması gerekebilir.
- Erişkinlerde, bademciklerde kötü bir hastalık olabileceği şüphesi varsa, tanı koymak ve tedavi etmek amacıyla bademciklerin alınması gerekli olabilir.
Bademcik Alındığında Ne Olur?
Bağışıklık sistemi açısından bademciklerin görevini üstlenen başka dokular bulunduğundan, bademciklerin alınması immün sistemin zayıflamasına veya hastalıklara karşı daha fazla hassasiyet yaratmaz. Yani, bademcikler alındıktan sonra akciğer enfeksiyonlarının sıklığında bir artış gözlemlenmemiştir. Ayrıca, boğazın diğer kısımlarında enfeksiyon sıklığında da belirgin bir artış saptanmamıştır. Ailelerin bu endişelerini gidermek amacıyla, günümüzde tüm bademcik dokularını almadan, sadece bir kısmını almak da enfeksiyon sıklığını önemli ölçüde azaltabilmektedir.
Doç. Dr. Yavuz Selim Yıldırım, “Ağız kokusu yapan, nefes almayı engelleyen ve antibiyotiğe yanıt vermeyen hastalarda bademciklerin küçültülmesi ile bu sorun tamamen çözülebilir,” diyerek konunun önemine dikkat çekti.