Uzman Doktor Şekip Şimşek’ten Ayak Yanması Hakkında Önemli Uyarılar
Uzman doktor Şekip Şimşek, ayak yanması ile ilgili önemli bilgiler ve uyarılarda bulundu. Ağrı ve Uyuşma Meydana Gelebilir Sinir sisteminin iki ana bileşeninden oluştuğunu belirten Uzm. Dr. Şimşek, bunların birincisinin beyin ve omurilikten oluşan santral sinir sistemi, ikincisinin ise tüm vücudu kaplayan sinir liflerinden oluşan periferik sinir sistemi olduğunu vurguladı. Periferik sinir sisteminin, çevremizle etkileşim ve iletişim sağlamakla görevli duyusal ve motor liflerin yanı sıra, istemsiz hareketleri yöneten sinyalleri taşıyan liflerden oluştuğunu ifade etti. Uzm. Dr. Şimşek, şu bilgileri paylaştı:
- “Periferik sinir sisteminin, çevremizdeki bilgileri santral sinir sistemine ileten duyusal ve motor liflerini etkileyen her türlü durum, etkilenen lif çeşidine göre farklı bulgulara yol açar.”
- Duyusal liflerin etkilenmesiyle birlikte, ilgili bölgede ağrı, uyuşma ve yanma gibi his kusurları ortaya çıkarken, motor liflerin etkilenmesiyle kas kuvvet kaybı ve seğirme gibi bulgular ortaya çıkabilir.
Diyabet ve Kanser Hastalıkları Riski Artabilir Uzm. Dr. Şimşek, diyabet ve kanser gibi hastalıkların sıklıkla periferik sinirlerin sağlıklı işleyişini tehdit ettiğini belirtti. Şunları ekledi:
- “Böbrek yetmezliği, üremi, karaciğer hastalıkları, romatizmal hastalıklar, B12 vitamini eksiklikleri, anemi, beslenme bozuklukları, çölyak hastalığı, HIV virüs enfeksiyonu, Lyme hastalığı ve hipotiroidizm gibi endokrin bozukluklar, bu tür hastalıklara eşlik eden periferik nöropati bulgularına neden olabilir.”
- Kullanılan ilaçlar, aşırı alkol tüketimi ve ağır metaller gibi toksinler, çevresel faktörler, uzamış soğuk maruziyeti ve oksijen azlığı da periferik sinir sisteminin sağlıklı çalışmasını olumsuz etkileyebilir.
Çoğunlukla 50 Yaş Üstünde Görülür Birçok farklı sebep ortaya konmasına rağmen, periferik nöropati semptomlarıyla hekime başvuran hastaların yaklaşık %50’sinin nedeninin bulunamadığını belirten Uzm. Dr. Şimşek, şu şekilde devam etti:
- “Kanıtlanmamış olmasına rağmen, artmış oksidatif stres, glukoz tolerans bozukluğu, prediyabet, hipertansiyon ve yüksek kolesterol seviyelerinin, tanı konulamayan vakaların önemli bir kısmında rol oynadığı düşünülmektedir.”
- Hastalar genellikle 50 yaş üzerindedir ve şikayetleri aylar veya yıllar içinde yavaş yavaş kötüleşir. Tipik olarak, vücudun sağ ve sol tarafının benzer şekilde etkilendiği, karıncalanma, uyuşma, iğnelenme, yanma ve ağrı gibi bulguları tarif ederler.
Farklı Testler Tanı Koymaya Yardımcı Teşhis ve tedavi sürecine ilişkin olarak Uzm. Dr. Şimşek, “Günümüzde, bu tür durumlarda multidisipliner bir yaklaşımın benimsenmesi, iç hastalıkları, nöroloji, fizik tedavi, fizyoterapi, ortopedi, beyin ve sinir cerrahisi, diyetisyen gibi farklı branşların tanı ve tedavi sürecine dahil edilmesi başarı şansını artırmaktadır.” dedi.
- “Alınan detaylı bir hikaye ve yapılan fizik muayene sonrası, laboratuvar kan testleri ve EMG gibi elektrodiagnostik test yöntemleri, tanıda kullanılan başlıca araçlardır.”
- Elektrodiagnostik test sonuçları, çoğu zaman yapılması gereken laboratuvar testlerine ve araştırılması gereken sistemik hastalıklara ışık tutmaktadır.”
Hastalar Gözlem Altında Tutulmalı Hastaların yönetiminde, altta yatan hastalığın tanısı ve tedavisinin eş zamanlı olarak semptomatik tedavi ile birlikte yapılmasının önemine dikkat çeken Uzm. Dr. Şimşek, şu ifadeleri kullandı:
- “Semptomatik tedavide gabapentin ve trisiklik antidepresanlar ile başarılı sonuçlar elde edilmektedir.”
- Uzun dönemde ayakta ağrı, uyuşma ve yanma gibi his kusurları olan hastaların ayak ve tırnak bakımları ile oluşabilecek ayak yaraları açısından dikkatli gözlem altında tutulmaları gerekmektedir.”
Geceleri Ağrı ve Yanma Hissi Artıyor Uzm. Dr. Şimşek, hastaların semptomlarının gün içinde farklı zamanlarda değişkenlik gösterebileceğine dikkat çekerek, “Özellikle geceleri ayakta yanma, ağrı, uyuşma ve karıncalanma gibi şikayetlerin arttığını ifade eden hasta sayısı oldukça fazladır.” dedi.
Bu değişkenliğin nedenini aydınlatmanın ve çözüm üretmenin hastalığın yönetiminde, bireylerin yaşam kalitesini artırmak adına önemli olduğunu vurguladı. İlk olarak dikkat ve kişinin dikkat seviyesi, ağrıyı nasıl algıladığımızı etkiler. Gün içindeki yoğun koşuşturmada, ev işleri ve çocuklarla ilgilenirken ya da iş yerinde işimizi yetiştirmeye çalışırken, ayaklardaki ağrı ve yanmaya odaklanmamız zayıflar. Ancak gün sonunda işlerimizi tamamlayıp kendimizle baş başa kaldığımızda, çevremizdeki dikkat dağıtan uyaranların sayısı azaldığında, ayaklardaki yanma ve ağrıya odaklanmamız artar.” ifadelerini kullandı.
Stres ve Anksiyete Sinir Sistemini Etkileyebilir Gün içindeki semptom şiddetindeki değişkenliğin bir diğer sebebinin ortam ve vücut sıcaklığındaki dalgalanmalar olduğunu belirten Uzm. Dr. Şimşek, “Gece saatlerinde vücut sıcaklığında dalgalanmalar görülebilir ve genellikle vücut sıcaklığımız gece saatlerinde bir miktar düşer. Hasarlı periferik sinirler bu ısı değişimlerini ağrı ve karıncalanma olarak yorumlayabilir.” dedi.
- Ayrıca, uyku kalitesinin düşmesi de ağrı algısını artırabilir ve bu da gece semptomlarının daha şiddetli hissedilmesine yol açar.
- Stres ve anksiyete, sinir liflerinde ağrı sinyalizasyonunu artırabilir. Stresi yüksek ve anksiyete bozukluğu olan bireylerde ağrı algısı daha yüksektir.” diyerek sözlerini sonlandırdı.
