TRAFİK KAZALARINDA İLK VE ACİL YARDIM NASIL YAPILMALI?
Öğretim Görevlisi Ayşe Bağlı, insan sağlığını tehdit eden trafik kazaları gibi acil durumlarda olay yerinde alınması gereken önlemlerin son derece önemli olduğunu belirtmiştir. Bu önlemler, ikincil kazaların önlenmesi açısından kritik bir rol oynamaktadır.
Önce güvenlik önlemleri alınmalıdır
Bağlı, olay yerine ilk olarak emniyet ve itfaiye ekipleri geldiğinde güvenlik tedbirlerini almanın bu ekiplerin sorumluluğu olduğunu ifade etti. “Trafik akışının kontrolü emniyet ekipleri tarafından sağlanır. Mümkünse güvenli bir şekilde trafik akışı oluşturulmaya çalışılır; ancak olayın niteliğine bağlı olarak trafiğin durdurulması gereken durumlar da olabilir.” dedi.
Ambulans 30 metreden yakına park edilmemelidir
Olay yerine emniyet ekiplerinden önce ambulans gelirse, ilk olarak trafik akışının durdurulması gerektiğini vurgulayan Bağlı, “Ambulans, kaza alanına 30 metreden daha yakına park edilmemelidir. Yangın veya patlama riski varsa bu mesafe daha da artırılmalıdır.” şeklinde konuştu. Ayrıca, trafik kazalarında müdahale alanı ile olay yerine doğru akan trafik arasında bariyer olabilecek bir başka aracın bulunmasının da güvenlik açısından önemli olduğunu belirtti. “Bu durumda, olay yerinde varsa emniyet araçları tercih edilmeli ve ambulans kaza alanını geçtikten sonra park edilmelidir.” dedi.
25 metre ara ile koniler yerleştirilmelidir
Bağlı, olay yerinde emniyet araçları yoksa ambulansın müdahale alanını korumak amacıyla kaza alanını geçmeden gerisinde park edilebileceğini söyledi. “Bariyer olarak kullanılacak araç, kaza yapan araçla aynı şeritte konumlandırılmalı ve olası bir çarpışmada müdahale alanına sürüklenmeyecek kadar mesafede olmalıdır. Ayrıca, müdahale alanına bariyer olarak konan aracın arkasına, hız limitinin yarısı kadar mesafeye en fazla 25 metre ara ile koniler yerleştirilmelidir.”
Ambulans karşı şeritten geliyorsa…
Eğer ambulans, kaza olan yolun karşı yönündeki yoldan geliyorsa, önce sağda sonra solda arkadan gelen trafiği durdurarak güvenli bir alana park edilmesi gerektiğini belirten Bağlı, ambulansın arkasına yoldaki hız limitinin yarısı kadar mesafeye konulan konilerle yolun kapatılacağını vurguladı.
Tünel ve virajlardaki kazalarda bu önlemler alınmalı!
Kaza alanı tünel, kavşak, tepe üstü ve yakın ilerisi görülmeyen virajlar gibi yerlerde ise uygun mesafe geri gidilerek, olay yerine yaklaşan araçlar tarafından görülecek şekilde uyarı işaretleri konulması gerektiğini ifade etti. Ayrıca, park halindeki ambulansın trafik güvenliğini ihlal etmeyecek şekilde tepe lambasının açık olması, diğer sürücüleri uyarmak açısından önemlidir.”
Trafik kazalarında araç içerisindeki yaralıya müdahalede bulunmadan önce aracın dört tarafının gözlenmesi gerektiğini vurgulayan Bağlı, “Araçtan yakıt sızıntısı ya da duman çıkışı olmadığı teyit edilmelidir. Ayrıca aracın el freni çekilmeli ve kontağı kapatılmalıdır.” dedi.
Aracın devrilme riski varsa müdahale edilmemelidir
Kaza yapan aracın devrilme veya yan yatma riski varsa, o durumda araç içinde ve yakınlarında müdahale edilmemesi gerektiğini belirten Bağlı, “Araç sabitlendikten sonra müdahale edilmeli ve aracın kayma riskine karşı tekerleklerine takozlar yerleştirilmelidir.” ifadesini kullandı. Olay yerinde serbest halde kopmuş elektrik telleri varsa, gerekli birimlerle iletişime geçerek o bölgedeki elektrik akışının kesilmesinin sağlanması gerektiğini de ekledi.
“Kaza alanındaki araç hareketliliği, müdahale personeli için risk oluşturmaktadır. Bu sebeple, mümkünse akan trafikte taşmayacak şekilde müdahale alanı belirlenmeli; eğer müdahale için uygun bir alan oluşturulamıyorsa, trafik akışı durdurulmalıdır. Müdahale alanının emniyet şeridiyle çevrilmesi veya konilerle kapatılması, izole bir alan oluşturmak adına faydalı olabilir. Alanda kullanılacak ekipmanlar da bu izole alan içinde olmalıdır.” diye konuştu.
İlk yardım eğitimi alanlar sağlık çalışanlarına yardım edebilir
İlk yardım eğitimi almış bireylerin sağlık çalışanlarının yönlendirmeleriyle yardım edebileceğini vurgulayan Ayşe Bağlı, kazada yaralananlara doğru şekilde müdahale edilmesi için şu önemli noktaları sıraladı:
- Olay yeri güvenliği sağlanmalıdır.
- Olay yerine giderken mümkün olduğunca bilgi sağlanmalı ve olay yeri ile yaralılar hakkında komuta kontrol merkezine bilgi verilmelidir.
- Ek ambulans ve personel ihtiyacı olması durumunda, gidilecek hastanenin hızlı bir şekilde belirlenip bilgilendirilmesi gereklidir.
- Olay yerinde ana amaç, hasta yaralının hareketini kısıtlayıp zaman kaybetmeden hastaneye götürmektir.
- Trafik kazalarında kırık riski yüksektir; bu nedenle kırılmış kemik etrafındaki deri, kas, damar, sinir yapıları ve organların zarar görmesi engellenmelidir. Hasta yaralının hareketsiz hale getirilmesi, bu tür yaralanmaları ve ağrıyı önler.
- Olay yerinde hızla yapılması gereken ilk müdahalelere hemen başlanmalı; yaralının ilk tıbbi değerlendirmesi ile öncelikli yaşam kurtarıcı ya da sakat kalmayı önleyici tedavi hızlı ve sistemli bir şekilde gerçekleştirilmelidir.
