Yale Üniversitesi’nde Çığır Açan Araştırma
Yale Üniversitesi’nde görev yapan bilim insanları, ölümlerinin üzerinden bir saat geçmiş denek domuzlara, diyaliz makinesi benzeri bir cihazla kendilerinin geliştirdiği özel bir karışım enjekte etti. Bu deney sonucunda, ilk başta herhangi bir hareketlenme göstermeyen domuzların organlarında canlanma belirtileri gözlemlendi. New York Times gazetesinin haberine göre, araştırmacılar OrganEx adını verdikleri bu karışımı enjekte ettikleri ölü domuzların vücutlarında soğuma yaşanmadığını ve kalp, karaciğer, böbrekler ve beyin gibi organlardaki hücrelerin “canlandığını” keşfetti.
Araştırma ekibi, amaçlarının ölüm saatinin üzerinden uzun bir süre geçmiş olsa bile, canlı organlar elde etmek olduğunu belirtti. Bu sayede organ nakli süresinin uzatılması hedefleniyor. Ayrıca, kalp veya beyin felcinden sonra bu organlarda meydana gelebilecek daha büyük hasarların önlenmesi de bir diğer önemli hedefleri arasında yer alıyor.
Yale Üniversitesi’ndeki bu araştırmayı izleyen biyoetik uzmanı Stephen Latham, bulguların sadece bir başlangıç olduğunu vurguladı. Latham, bu tür uygulamaların “insanlar üzerinde kullanmanın çok uzak” olduğunu da belirtti. Araştırma ekibinin nörobilim uzmanı Dr. David Andrijeviç ise “Ne bekleyeceğimizi bilmiyorduk” ifadelerini kullandı. Gelişmekte olan teknolojilerin etik, yasal ve sosyal etkilerini inceleyen Duke Üniversitesi’nde görevli hukuk profesörü Nita Farahany, “İnanılmaz, akıllara durgunluk veren bir şey” dedi ve araştırma sonucunda ölüm tanımıyla ilgili yeni soruların gündeme geleceğini belirtti. Farahany, sözlerine şu şekilde devam etti: “Ölüm bir şeydir, bir varoluş hali olarak varsayıyoruz. Peki, ölüm geri döndürülebilir ya da geri döndürülemez bir durum mudur?”
Araştırma Nasıl Başladı?
Bu çalışma, birkaç yıl önce araştırma grubunun mezbahadan alınan ölü domuzların beyinleri üzerinde benzer bir deney gerçekleştirmesiyle başlamıştır. Domuzlar öldükten dört saat sonra, grup BrainEx adını verdikleri, OrganEx’e benzer bir karışımı bu deneklere aşıladı. İşlem sonrasında, ölmesi gereken beyin hücrelerinin yeniden canlandırılabileceği görüldü. Bu durum, Yale ekibinin bir başka üyesi Dr. Zvonimir Vrselja’nın, bu karışımın tüm bir vücudu canlandırıp canlandıramayacaklarını sorgulamasına yol açtı.
Organ Nakli Tartışmaları
Uzmanlar, keşfedilen bu yöntemle organ naklinin mümkün olup olmayacağını tartışıyor. New York Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden etik uzmanı Brendan Parent, konu ile ilgili olarak şu soruları dile getirdi: “Kabul edilen tıbbi ve yasal ölüm tanımına göre, bu domuzlar ölüydü […] Kritik soru şu: Organlarda işlev bozukluğu olacak mı? Eğer olacaksa, bu işlev bozukluğu ne tür bir etki yaratacak?”
