Kolesterol Yüksekliğinin Nedenleri ve Etkileri
İç Hastalıkları uzmanı Dr. Mehmet Akif Öztürk, çevresel faktörlerin ve beslenme alışkanlıklarının kolesterol seviyeleri üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğunu vurguladı. Dr. Öztürk, “Kolesterol içeriği yüksek gıdaların tüketimi, hareketsiz bir yaşam tarzı ve genetik predispozisyon, kolesterol yüksekliğine sebep olabilir” açıklamasında bulundu.
Her Üç Kişiden Biri Kolesterol Problemi Yaşıyor
Türkiye’de kolesterol yüksekliğinin oranı yaklaşık %30 civarında olmasına rağmen, bu durumun çoğu insan tarafından yeterince tanınmadığını belirten Dr. Öztürk, birçok bireyin bu durumu yalnızca sağlık ocağında yapılan basit bir kan testinde öğrenip, şoke olduklarını ifade etti. Özellikle hastalıkların belirtilerinin ortaya çıkmadan önce kolesterol yüksekliğinin fark edilmesinin zorluğuna dikkat çeken Uzm. Dr. Öztürk, şu şekilde devam etti:
- Yüksek LDL kolesterol, zamanla damar duvarında değişikliklere yol açarak, hedef organlarda hasar oluşturabilir. Bu durum, kalp krizine veya beyin damar tıkanıklığına neden olarak inmeye yol açabilir.
- Ayrıca, yüksek trigliserit seviyeleri pankreas iltihabı riskini artırır. Yüksek kolesterolün, yaşam kayıpları üzerinde hem doğrudan hem de dolaylı etkileri olduğu unutulmamalıdır.
Yüksek Kolesterol ve Riskler
Yüksek kolesterolün özellikle erkeklerde kalp krizi, felç ve periferik arter hastalığı gibi sağlık sorunları için daha büyük bir risk oluşturduğunu belirten Uzm. Dr. Öztürk, birçok erkeğin bu riskin 20’li yaşlarda başladığını ve yaşla birlikte arttığını ifade etti.
Kolesterol Hakkında Yanlış Bilgiler ve Doğruları
Uzm. Dr. Mehmet Akif Öztürk, toplumun bu konudaki bilgi eksikliğine ve yanlış anlamalara dikkat çekerek önemli açıklamalar yaptı:
- “Sigaranın Yüksek Kolesterol ile İlişkisi Yoktur”: Sigara içmenin kalp ve beyin damar hastalıkları için kolesterol kadar bir risk faktörü olduğunu hatırlatan Dr. Öztürk, “Bir birey hem kolesterol yüksekliğinden muzdaripse hem de sigara içiyorsa, hastalıklar açısından riski artırır. Sigaranın kolesterolü artırıcı bir etkisi yoktur, ancak iki faktörün birlikte bulunması riski artırır.” diye belirtti.
- Kilo ile Kolesterol İlişkisi: Uzm. Dr. Öztürk, kilo ile kolesterol yüksekliği arasında doğrudan bir ilişki olmadığını ifade ederek, “Bazı normal kilodaki bireylerde kolesterol düzeyleri yüksek olabiliyorken, fazla kilolu olan bazı bireylerde ise kolesterol seviyeleri normal olabilir. Ancak, kolesterol yüksekliği ve fazla kilonun birçok sağlık sorunu açısından risk oluşturabileceğini unutmamak gerekir. Dengeli beslenmek ve sağlıklı bir kiloyu korumak önemlidir.” dedi.
Kolesterolün Belirtileri ve Kontroller
Yüksek kolesterolün belirtilerinin, hedef organda hasar gelişene kadar ortaya çıkmadığını hatırlatan Uzm. Dr. Mehmet Akif Öztürk, “Belirtiler yoksa kolesterol seviyemiz de normaldir düşüncesi yanlıştır. Bu nedenle, belirtiler ortaya çıkmadan düzenli sağlık kontrollerinde kolesterol seviyelerine de bakılmalıdır.” açıklamasında bulundu.
Et Tüketimi ve Kolesterol İlişkisi
Uzm. Dr. Öztürk, “Et ürünlerinin kolesterol içeriği yüksek olsa da, genetik yatkınlığı olan bireylerde et tüketimi olsa bile kolesterol düzeyleri yüksek olabilir. ‘Et tüketmiyorum, bu yüzden kolesterol problemim yok’ düşüncesi yanlıştır.” dedi.
Hedef Kolesterol Değerleri
Uzm. Dr. Öztürk, “Hedef kolesterol değerleri kişiden kişiye değişir. Örneğin, kalp hastalığı veya diyabet tanısı olan bireyler için daha düşük hedef değerler belirlenirken, tamamen sağlıklı bireylerde bu değerler daha yüksek olabilir. Bu nedenle, tedavi yaklaşımı da kişiye özel olarak belirlenmelidir.” diye belirtti.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri ve İlaç Tedavisi
Kolesterol yüksekliği saptandığında, yaşam tarzı değişiklikleri ile kolesterolün düşürülmesi ve belirli bir seviyede tutulmasının mümkün olduğunu ifade eden Uzm. Dr. Öztürk, “Sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite, yaşam tarzı değişikliklerinin başında gelir. Eğer bu yöntemlerle hedef değerlere ulaşılamazsa, ilaç tedavisi devreye girer.” diye konuştu.
İlaç Kullanımı ve Beslenme
“İlaç kullanıyorum, bu yüzden beslenmeme dikkat etmem gerekmiyor’ düşüncesi yanlıştır. Bu yanlış algı, tedavi sürecinde istenen sonuçların alınamamasına yol açabilir.” diye vurgulayan Dr. Öztürk, tedavinin yalnızca ilaçla değil, yaşam tarzı değişiklikleri ile birlikte yürütülmesi gerektiğini belirtti. “İlaç kullanılsa bile, kolesterol içeriği yüksek gıdaların diyetten çıkarılması gerekir. Ayrıca fiziksel aktivitenin ek yararları da bulunmaktadır.” dedi.
Kolesterolün Vücut Üzerindeki Etkisi
Kolesterolün vücutta bulunan hücrelerin yapı taşlarından biri olduğunu hatırlatan Uzm. Dr. Öztürk, bu nedenle kolesterolün tamamen zararlı olduğunu söylemenin doğru olmadığını belirtti. “Beyin dokusunda yüksek oranda kolesterol bulunur. Bu nedenle, kolesterolün tamamen zararlı olduğunu söylemek yanıltıcıdır. Önemli olan, dokulardaki kolesterol miktarı değil, dolaşımda bulunan kolesterol düzeyleridir. Hastalıklar için risk, dolaşımdaki serbest kolesterol istenen aralıklarda olmadığı zaman başlar.” şeklinde konuştu.
