Romatizma Nedir?
Romatizma, eklemlerde iltihaplı sıvı birikimi anlamına gelen bir sağlık sorunudur ve hemen hemen her yaş grubunda görülebilmektedir. Bu hastalık, vücudun savunma mekanizmasında çeşitli bozukluklara yol açabilmektedir. Halk arasında romatizmanın sıcak ya da soğuk havadan kaynaklandığına dair yaygın bir inanış olsa da, bu bilgi yanlıştır. Romatizma, genellikle kilolu bireylerde daha fazla ağrıya neden olmaktadır. Eklem bölgelerinde şişlik, sıcaklık ve ağrı gibi belirtilerle kendini gösterir. Tedavi edilmediğinde ise ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Eski Yunan kökenli olan ‘romatizma’ kelimesi, eklemlerde kötü özellikli iltihaplı sıvı birikmesi anlamına gelmektedir. Romatizmal hastalıklar genellikle kronik (süreklilik gösteren) hastalıklar arasında yer alır; bu nedenle hastaların, bu durumla yaşamayı öğrenmeleri önerilmektedir. Romatizma, sürekli ve düzenli olarak doktor takibi ve ilaç kullanımına ihtiyaç duyar.
Romatizma Belirtileri
Romatizma, genellikle kas, sırt ve bel ağrıları, eklemlerde ağrı ve şişlik gibi belirtilerle kendini gösterir. Ayrıca sindirim sistemi rahatsızlıkları ve kalp-damar sisteminde oluşan olumsuzluklar da sıkça gözlemlenir. Romatizmanın başlıca belirtileri şunlardır:
- Vücudun farklı bölgelerinde görülen sertlik
- Güçsüzlük hissi
- Gözlerde iltihaplanma
- Görme yetisinin bozulması veya kaybolması
- Uzun süreli yüksek ateş
- Nörolojik şikayetler
- Böbrek fonksiyonlarında azalma
- Nefes darlığı
- Hareket kısıtlılığı
- Sabah saatlerinde eklemlerde sertlik
- Cildin güneşe karşı duyarlılığı
- Cilt altında bezelerin oluşumu
Romatizma Türleri
Romatizma pek çok farklı türde ortaya çıkabilir. Bunlar arasında en yaygın olanları şunlardır:
- Osteoartrit (Kireçlenme): Genellikle 50 yaş ve üzerindeki bireylerde görülen osteoartrit, el, diz, kalça ve omurgayı etkileyerek kıkırdak yapısının bozulmasına yol açar. Eklem ağrıları ve hareket kısıtlılığı ile kendini gösterir. Kilolu bireylerde daha sık görülür.
- Romatoid Artrit: Her yaştan bireylerde görülebilen bu hastalık, genellikle gençlik ya da orta yaş döneminde kadınlarda daha yaygındır. Bağışıklık sistemi, eklemlere saldırarak iltihaplanma ve şişlik oluşturur.
- Fibromiyalji: 25 ile 55 yaşları arasındaki bireylerde sıkça görülen bu hastalık, kas tutukluğu ve romatizmal ağrılar ile karakterizedir. Uyuşma, ağrı, uyku kalitesinin düşmesi gibi belirtiler ortaya çıkar.
- Osteoporoz (Kemik Erimesi): 45 yaş üstü bireylerde daha sık rastlanan bu hastalık, kemiklerin zayıflamasına ve kırılganlaşmasına yol açar. Belirtileri arasında duruş bozukluğu ve ağrılar yer alır.
- Spondilartropati: Omurga ve leğen kemiği ekleminin iltihabıdır. Genellikle 40 yaş öncesi başlar ve sabahları bel ve kalça ağrısı ile kendini gösterir.
Romatizmanın Tanı ve Tedavisi
Romatizmal hastalıklar, bağ dokusu bozukluklarını belirtmek için kullanılan terimlerdir ve bireylerin eklem tendonlarını, bağlarını, kemiklerini ve kaslarını etkiler. Bu hastalıkların en yaygın semptomları arasında eklem ağrıları, hareket kaybı, eklemde şişlik ve inflamasyon yer alır. Romatoloji, romatizmal hastalıkların tanı ve tedavisi ile ilgilenen tıp dalıdır. Romatolog ise bu hastalıklar üzerinde uzmanlaşmış doktordur.
Normal bir muayene sırasında, bireyin şikayetleri göz önünde bulundurularak romatizmal hastalıklara dair belirtiler saptanabilir. Bu durumda birey, bir romatoloğa yönlendirilir. Tanı sürecinin ardından, gerekli görüldüğünde birey için ilaç tedavisi, düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme, stres yönetimi ve dinlenme gibi tedavi planları önerilir.
