Hollandalı bilim insanları, felç geçiren ve beyin hasarı yaşayan yeni doğmuş bebekler için umut verici bir tedavi yöntemi geliştirdi. Bu yöntem, burun damlası yoluyla verilen kök hücrelerin kullanılmasıyla gerçekleştiriliyor. Araştırma, dünyanın saygın tıp dergilerinden biri olan The Lancet‘te yayımlandı ve bu buluş, hasarlı beynin kendini onarma yeteneğini artırma potansiyeline sahip.
Utrecht Üniversitesi Tıp Fakültesi uzmanları tarafından yürütülen bu çalışmada, burun damlalarının beyindeki hasarlı bölgelere ulaşma süresi birkaç saat olarak belirlendi. Araştırmacılar, burun damlasının, burundaki elek kemiğinden geçerek merkezi sinir sistemini saran zar tabakasına ve ardından beyin omurilik sıvısının kan damarları aracılığıyla emilerek hasar gören bölgeye ulaştığını tespit etti. Bu bilgiden yola çıkarak, burun damlası ile kök hücre tedavisi uygulandı.
Nörolog Doç. Dr. Cora Nijboer, hasarlı beynin kök hücreleri doğru bir şekilde hedeflemesi için bir acil durum sinyali gönderdiğini ifade ediyor. Bu sinyal, kök hücrelerinin felçli beyinle etkileşime geçmesini sağlıyor. Kök hücreler, hasar gören bölgeye ulaştıklarında, beyin kendi kök hücrelerinin onarım mekanizmasını harekete geçiren maddeler üretmeye başlıyor.
Araştırma kapsamında, beyin enfarktüsü teşhisi konan 10 yeni doğmuş bebeğe burun damlası yoluyla kök hücre verildi. Utrecht’teki Wilhelmina Çocuk Hastanesi’nin Neonatoloji Polikliniği’nde izlenen bu bebeklere, yaklaşık 3 ay sonra yeni bir beyin taraması (MRI) yapıldı ve beyin hasarının ne kadar azaldığı incelendi. Sonuçlar, burun damlası yoluyla kök hücre tedavisi uygulanan bebeklerde olumlu iyileşmeler olduğunu gösterdi.
Çalışmanın başındaki neonatoloji uzmanı Prof. Dr. Manon Benders, daha kesin sonuçlar elde edebilmek için yenidoğanları içeren daha geniş kapsamlı bir araştırmaya ihtiyaç olduğunu vurguladı ve ekledi: “Bebek beyinlerinin iyileşmesi mümkün, çünkü genç beyinler hâlâ gelişim aşamasındadır.”
Kök Hücre Nedir?
Kök hücreler, vücuttaki tüm doku ve organların temel yapı taşlarını oluşturan özel hücrelerdir. Bu hücreler, kan hücreleri, karaciğer hücreleri veya deri hücreleri gibi farklı hücre türlerine dönüşme yeteneğine sahiptir. Özellikle kendini yenileme özellikleri sayesinde, hasar görmüş doku ve organların onarılmasında büyük rol oynarlar. Örneğin, vücuttaki ölü deri hücreleri, kök hücreler aracılığıyla yenilenerek yeni deri hücrelerine dönüşebilir.