Rusya’nın Ukrayna’ya Harekâtı ve Uzay İlişkileri
Rusya’nın 24 Şubat 2022 tarihinde Ukrayna’ya başlattığı askeri harekât, geride kalan 6 gün içerisinde hem karada hem de uzayda tansiyonu artırmaya devam ediyor. Bugün, bu çatışmanın 7. gününe girmiş bulunmaktayız. Uluslararası Uzay İstasyonu (UUİ) ile ilgili gelişmeler, savaşın etkilerini sadece dünya yüzeyinde değil, uzayda da hissettirdiğini gözler önüne seriyor.
The Guardian’ın haberine göre, Amerikan Havacılık ve Uzay İdaresi (NASA), UUİ’yi Ruslar olmadan yörüngede tutmanın yollarını araştırıyor. İstasyonda ABD tarafı, astronotlara yaşam desteği sağlarken, Rusya ise istasyonun itiş gücünden ve ayakta kalmasından sorumlu konumda.
UUİ, yaklaşık 400 kilometrelik irtifasında, Rusların Progress uzay aracının istasyonun irtifasını belirli aralıklarla artırması sayesinde sabit kalabiliyor. Rusya Federal Uzay Ajansı (Roscosmos) Başkanı Dmitriy Rogozin, geçtiğimiz hafta sonu yaptığı tehditkâr bir açıklamada, uzay istasyonunu Rus tarafının yörüngede tuttuğunu ve bu durumun önemine dikkat çekti. Rogozin, “Bizimle işbirliğini engellerseniz, UUİ’yi kontrolsüz bir şekilde yörüngeden çıkmaktan ve ABD ya da Avrupa’ya düşmekten kim kurtaracak?” şeklinde ifadeler kullandı.
‘İSTASYONU ETKİLEMEYECEK’ AÇIKLAMASI
Bu açıklamaların ardından, NASA yetkilileri, Rusya’ya yönelik ekonomik ve siyasi yaptırımların UUİ’deki operasyonları etkilemeyeceğini vurguladılar. Bununla birlikte, uzayda Rus-ABD işbirliğinin artan siyasi gerilimle birlikte risk altında olduğu da aşikâr. ABD’nin insanlı uzay uçuşu programına başkanlık eden Kathy Lueders, havacılık ve savunma firması Northrop Grumman’in bu alanda önemli bir rol üstlenebileceğini dile getirdi. Lueders, pazartesi günü yaptığı açıklamada: “Her zaman nasıl daha fazla operasyonel esneklik elde edebileceğimizi düşünüyoruz ve istasyona kargo hizmeti verenler, nasıl farklı yetenekler edinebileceğimize bakıyor.”
Northrop Grumman’in 21 Şubat’ta UUİ’ye ulaşan son kargo aracı Cygnus, istasyonu Rus yardımı olmadan yörüngede tutabilme kapasitesine sahip ilk araç olma özelliğini taşıyor. Lueders, “Northrop Grumman irtifa artırma yeteneği sunuyor” diyerek, “SpaceX’teki çalışanlarımız da ek kapasite üretebilir miyiz diye bakıyor.” şeklinde eklemelerde bulundu.
“KARARSIZLIK YOK”
Öte yandan Lueders, şu anda Moskova’nın UUİ’deki işbirliğinden çekileceğine dair herhangi bir işaret görmediğini belirtti. Uzay istasyonundaki operasyonların normal seyrinde ilerlediğini vurgulayan Lueders, “Mevkidaşlarımızın kararsız davrandığına dair çalışma düzeyinde herhangi bir belirti görmedik.” ifadelerini kullandı.
