Çocukluk Çağı Kanserleri ve Farkındalık
15 Şubat Uluslararası Çocukluk Çağı Kanseri Günü dolayısıyla, Çocuk Hematoloji/Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Ceyhun Bozkurt, bu önemli konuda farkındalığın artırılması gerektiğini vurguladı. Eğitimler düzenlenerek, kanseri işaret eden belirtiler konusunda farkındalık oluşturulmasının yanı sıra, hastaların erken dönemde gerekli uzmanlara yönlendirilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Nadir Hastalıklar ve Kanser İlişkisi
Çocukluk çağı kanserlerinin %90’ının nedeninin bilinmediğini belirten Prof. Dr. Bozkurt, kalan %10’luk kısmın bazı nadir sendromik hastalıklar, immün yetmezlik hastalıkları ve geçmişte kemoterapi ya da radyoterapi almış çocuklarda görülebildiğini ifade etti. Bu durum, çocukluk çağı kanserlerinin karmaşık doğasını gözler önüne sermektedir.
En Sık Görülen Çocukluk Çağı Kanserleri
Prof. Dr. Bozkurt, genel olarak kanserin gelişmekte olan ve gelişmiş ülkelerde 100 binde 400 civarında görüldüğünü, ancak çocukluk çağı kanserlerinin yalnızca %1-2’sini oluşturduğunu söyledi. Ülkemiz verilerine bakıldığında, çocukluk çağı kanserleri yüz binde 14-15 oranında görülmektedir. En sık görülen çocukluk çağı kanserleri arasında:
- Lösemi: %23
- Lenfoma: %19
- Beyin ve Omurilik Tümörleri: %14
Erken Tanı ve Belirtiler
Çocukluk çağı kanserlerinde erken tanının mümkün olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Bozkurt, ailelerin ve hekimlerin çocukları yakından takip etmesinin önemini belirtti. Uluslararası Kanser Kontrol Birliği (UICC) tarafından yapılan derlemeye göre, çocukluk çağı kanserlerinde en sık görülen belirtiler şunlardır:
- Sıra dışı karın şişliği ve kitlesi.
- Uzun süre devam eden ve açıklanamayan ateş.
- Solukluk, enerji kaybı ve hızlı kilo kaybı.
- Açıklanamayan ve uzun süren ağrı, sıklıkla baş ağrısı ile birlikte olan kusma.
- Kolay oluşan morluklar, açıklanamayan kanamalar.
- Denge ve davranışta ani değişiklikler.
- Göz bebeğinde beyaz yansıma.
- Baş büyümesi.
Tedavi Seçenekleri ve Başarı Oranları
Çocukluk çağı kanserlerinin tedavisinde tümör tipine göre farklı tedavi yöntemleri uygulanabilmektedir. Prof. Dr. Bozkurt, bu tedavi yöntemleri arasında kemoterapi, cerrahi, radyoterapi ve kök hücre naklinin sıklıkla kullanıldığını belirtti. Ayrıca, son yıllarda radyoaktif ilaçlar, immünoterapi, hedefe yönelik ilaç tedavileri ve genetik yapısı değiştirilmiş savunma hücre tedavileri gibi güncel tedavi yöntemlerinin artış gösterdiğini ifade etti.
Başarılar ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Yıllar geçtikçe çocukluk çağı kanserlerinin tedavisinde başarı oranlarının yükseldiğini vurgulayan Prof. Dr. Bozkurt, genel olarak gelişmiş ülkelerde çocukluk çağı kanserlerinin yaklaşık %80’inin tamamen iyileşebildiğini, bazı tümörlerde bu oranın %95’e kadar çıkabildiğini belirtti. Ülkemizde de benzer başarı oranlarına ulaşılmaktadır.
Ancak, tedavi sürecinde dikkat edilmesi gereken noktalar da bulunmaktadır. Prof. Dr. Bozkurt, çocuk kanser hastalarının tedavisinin yetkili ve deneyimli uzmanlar tarafından yapılmaması, ailelerin tedavileri aksatmaları ya da alternatif yöntemlere yönelmeleri gibi hataların yapılmaması gerektiğini vurguladı. Bu nedenle, hastaların tedavi süreçlerinde mutlaka uzman hekimlere danışmaları önemlidir.
