Tütünün Tarihçesi ve Kullanımı
Çölde yapılan kazılarda bulunan kömürleşmiş tohumlar, Amerika’ya ilk ayak basan insanların tütünü kullandığını ortaya koydu. Bu keşif, insanların bu bitkiden, daha önce tahmin edilenden binlerce yıl önce yararlandığına işaret ediyor. Araştırmacılar, tarih öncesi dönemde insanların kullandığı bitkiler arasında tütünün en önemli sosyal ve ekonomik etkiye sahip olduğunu vurguladı.
Tütün, Maya uygarlığı ve diğer yerli Amerikan toplulukları arasında hem kutsal hem de tıbbi amaçlarla kullanılıyordu. Aynı zamanda, Batı’nın Yeni Dünya’daki genişlemesi ve sömürge ekonomisi üzerinde de önemli etkileri oldu. Bu keşif öncesinde, tütün kullanımının bilinen en eski kanıtı 2018 yılında Journal of Archaeological Science: Reports dergisinde yayımlanan bir araştırmadan elde edilmişti. O çalışmada, Alabama’daki pipolarda bulunan ve yaklaşık 3.300 yıl öncesine tarihlenen nikotin örnekleri tütün kullanımının en eski kanıtı olarak gösteriliyordu.
Yeni araştırmalar ise, insanların bu tarihten 9.000 yıl önce tütün kullanmış olabileceğine dair kanıtlar sundu. Nature Human Behaviour dergisinde yayımlanan çalışmada, arkeologlar Utah’taki Büyük Tuz Gölü Çölü’nde bir avcı-toplayıcı kampının kalıntılarını içeren çamur düzlüklerinde kazılar gerçekleştirdi. Araştırmanın başyazarı Daron Duke, burada taş yapılarla çevrili bir ocak bulduklarını ve bu ocakta yemek pişirildiğine dair kanıtlar elde ettiklerini belirtti.
Radyo karbon analizleri, ocakta kullanılan malzemelerin ve odunun yaklaşık 12.300 yıl öncesine dayandığını ortaya koydu. En dikkat çekici bulgu ise ocakta bulunan kömürleşmiş 4 tütün kalıntısıydı. Livescience’a konuşan Duke, “Tütün tohumları bulmak sürpriz oldu” ifadelerini kullandı. “Geçmişteki insanlar gerçek botanikçilerdi. Amerika’ya geldiklerinde tütünün sarhoş edici etkisini hızla keşfetmişler.”
Araştırmacılar, bu bölgede yaşayan insanların o dönemde tütünü nasıl kullandığını tam olarak belirleyemediler. Ancak bu kömürleşmiş tohumların, nikotin içeren tütün yapraklarının varlığına işaret ettiği ifade edildi. Ekip, bu bulguları değerlendirerek insanların ocağın etrafında tütünü çiğneme veya tüttürme ihtimalinin yüksek olduğunu düşündü.
Ayrıca, tütün kullanımına dair daha fazla kanıt bulma amacıyla başka bölgelerde de araştırmalar yapmayı planlıyorlar. Bu tür çalışmaların, tütünün ekimi ve kullanımı arkasındaki kültürel dinamikleri anlamak için önemli bir kaynak olabileceği düşünülüyor.
Kaynak: Independent Türkçe, Livescience
