Ağrı Tedavisinde İlaç Aşırı Kullanımına Dikkat!
Ağrı tedavisinde sıkça kullanılan ilaçların, bazı hastalarda kalıcı baş ağrısına yol açabileceği konusunda uyarılarda bulunan Anestezi ve Reanimasyon Uzmanı Prof. Dr. Serbülent Gökhan Beyaz, bu durumu ‘ilaç aşırı kullanım baş ağrısı’ (İAKB) olarak tanımlamaktadır. İAKB, kronik günlük baş ağrısının en yaygın nedenlerinden biri olarak öne çıkmaktadır.
Prof. Dr. Beyaz, “Baş ağrılarında kullanılan kombine analjeziklerin ayda 10’dan fazla, diğer ağrı kesicilerin ise 15’ten fazla uzun bir süre kullanılması ve tedaviye rağmen baş ağrısının geçmemesi durumunda, baş ağrısının başka sebeplerinin araştırılması gerektiğini” vurguladı. Bu aşamada, ilaç aşırı kullanım baş ağrısının da gündeme gelmesi önem taşımaktadır.
Nüfusun Yüzde 7’si Haftada En Az Bir Kez Ağrı Kesici Kullanıyor
Yapılan araştırmalar, özellikle üçüncü dünya ülkeleri de dahil olmak üzere dünya genelinde ağrı kesici ilaçların aşırı ve gereksiz bir şekilde kullanıldığını göstermektedir. Prof. Dr. Beyaz, genel popülasyonun yaklaşık %1-3’ünün her gün, %7’sinin ise en az haftada bir gün analjezik kullandığını belirtmektedir. Bu durum, dünya çapında ciddi bir sağlık sorunu olarak değerlendirilmektedir.
Bazı Migren Hastaları Gerekli Olmayan İlaç Kullanıyor
Psikolojik faktörler ve özellikle hasta kaygısının İAKB üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğunu ifade eden Prof. Dr. Beyaz, “Migren hastaları, çoğu zaman sık atak geçirmemesine rağmen, migrenin iş gücü kaybına neden olabileceği veya sosyal aktivitelerini engelleyebileceği korkusuyla gereksiz ilaç kullanımı yapıyorlar. Özellikle migren ya da gerilim tipi baş ağrısı tedavisinde kullanılan kafein veya kodeinle kombine analjezikler bu riski daha da artırmaktadır” şeklinde açıklamalarda bulundu.
Kronik baş ağrısına eşlik eden diğer önemli bir durum, fibromiyalji, temporomandibuler eklem hastalığı ve sırt/bel ağrıları gibi başka vücut bölgelerindeki ağrılardır. Prof. Dr. Beyaz, “Kronik baş ağrısı ile kas iskelet sistemi ağrıları arasında çift yönlü bir ilişki olduğu kanıtlanmıştır. Bu durum, maddi kayıplara ve yaşam kalitesinde ciddi bozulmalara yol açabilmektedir. Dolayısıyla, bu sorunun önlenmesi temel hedef olmalıdır” dedi.
Trigeminal Nevralji Ağrısı Yaşam Kalitesini Olumsuz Etkileyebilir
Toplumda sık görülen migren baş ağrısının yanı sıra, nadir görülen ancak günlük yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyen Trigeminal nevralji gibi durumların tedavisinin de iyi bir şekilde yapılması gerektiğini belirten Prof. Dr. Beyaz, “Trigeminal nevralji (TN) uluslararası baş ağrısı sınıflandırmasına göre ani başlayan, ani sonlanan ve kısa süreli elektrik şoku benzeri ağrılarla karakterizedir. Bu ağrı, trigeminal sinirin bir veya daha fazla dalında lokalizedir ve zararsız dokunuşlar ya da yemek yemek gibi uyarılarla tetiklenebilir. Saniyelik şiddetli ağrı atakları, hastaların yemek yemesini ve diş fırçalamasını dahi engelleyebilir. Bu nedenle, hastaların mutlaka beyin ve damar görüntülemesi yaptırması gerekmektedir. Eğer ilaç tedavisi yetersiz kalıyorsa, kafa tabanında bulunan özel bir sinir yumağı olan Gasser gangliona radyofrekans tedavisi, uygun hastalara uygulanabilir. Eğer her gün baş ağrısı yaşıyorsanız ve uzun süredir günlük ağrı kesici veya migren ilacı kullanıyorsanız, mutlaka ayırıcı tanı ve tedavi için doktorunuza başvurmalısınız.” şeklinde konuştu.
