Gebelik Diyabeti Nedir?
Gestasyonel diyabet, gebelik sürecinde ortaya çıkan ve gebelik öncesinde var olmayan bir şeker hastalığı türüdür. Genellikle gebeliğin 2. ve 3. trimesterinde (yani 9 aylık gebelik süresinin her üç aylık döneminde) ortaya çıkar. Bu durum, vücudun kan şekerini düzenleyen insülin hormonunun yeterli miktarda üretilememesi nedeniyle gelişir. Eğer bu hastalık ihmal edilirse, hem anne hem de bebek için ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Korunma Yöntemleri
Gebelik öncesi veya gebeliğin ilk haftalarında, çiftlerin kan şekerleri ölçülerek veya gebelik diyabeti için risk faktörleri belirlenerek hastalığın olasılığı değerlendirilir. Bu risk faktörleri şunlardır:
- Ailede diyabet öyküsü bulunması
- Önceki gebelikte gestasyonel diyabet geçirmiş olmak
- 4.5 kg’dan ağır bebek doğurmuş olmak
- Vücut kitle indeksinin 30’un üzerinde olması
- İnsülin direnci durumunun varlığı
Gestasyonel Diyabetin Anne ve Bebek Üzerindeki Olumsuz Etkileri
Gestasyonel diyabet, çoğu zaman doğumdan sonra kaybolsa da, bazı anne adaylarında bu durum devam ederek tip 2 diyabete dönüşebilir. Kaybolan anne adaylarında ise ilerleyen yıllarda tip 2 diyabet geliştirme riski artmaktadır. Bu nedenle, gebelik diyabeti tanısı konulan annelerin doğumdan 6 ila 12 hafta sonra şeker yükleme testi yaptırmaları önemlidir. Ayrıca, hayatları boyunca yılda bir kez şeker ölçümü yapılmalıdır.
Gebelik diyabetinin gebelik sürecinde neden olduğu olumsuz etkiler arasında şunlar yer alır:
- Bebeğin amniyon sıvısının fazla olması
- Preeklampsi adı verilen gebelik tansiyonu durumu
- Sezaryen doğum oranının artması
- Erken doğum riski
Bebek üzerindeki olumsuz etkileri ise şunlardır:
- Anne karnında bebeğin kalbinin durması
- Bebeğin iri doğması
- Doğum sırasında meydana gelebilecek travmalar
- Doğum sonrası solunum sıkıntısı ve hipoglisemi (kan şekerinin düşmesi)
Hastalık Tanısı Nasıl Konulur?
Her anne adayına, gebeliğinin 24-28. haftaları arasında şeker yükleme testi uygulanmaktadır. Bu test sonucuna göre gestasyonel diyabet tanısı konulmaktadır.
Şeker Yükleme Testi Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Dr. Salih Yılmaz, şeker yükleme testinin bebek için riskli olup olmadığına dair şunları belirtti: “Ülkemizde şeker yükleme testine karşı bazı önyargılar bulunmaktadır. Ancak bu test, anne adaylarının korkmasına neden olmamalıdır. Test sırasında içilen sıvı, günlük yaşamda alınan şeker miktarından çok daha azdır. Bu test, belirli bir miktar şeker alımının ardından ölçülen değerlerle tanı koymamıza yardımcı olur. Ne anne adayı ne de bebek, bu test sırasında herhangi bir risk altına girmemektedir. Her anne adayı, 24-28 hafta arasında risk faktörleri açısından değerlendirilmelidir ve risk faktörü varsa bu testi yaptırmalıdır.”
