BioNTech Aşısının Saklama Koşulları ve Aile Sağlığı Merkezlerinde Aşılamalar
Avrupa İlaç Ajansı (EMA), eksi 70 derecede muhafaza edilmesi gereken BioNTech aşılarının 2-8 derecelik normal aşı dolaplarında da bozulmadan saklanabileceğine onay vermiştir. Bu gelişme üzerine Türkiye Sağlık Bakanlığı, BioNTech aşılamalarının aile sağlığı merkezlerinde de yapılmaya başlanacağını duyurdu. Önümüzdeki günlerde Türkiye’ye gelmesi beklenen 30 milyon doz aşı ile geniş çaplı aşılamaların başlayacağı belirtiliyor. Bu nedenle aşının güvenliği ve üçüncü doz hatırlatma aşılarının zamanı gibi konular sıkça tartışılmaya başlandı.
Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz’un Açıklamaları
İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, aşının güvenliği ile ilgili önemli bilgiler paylaştı. Dünyada yapılan çalışmalarda, ardışık olarak bir doz mRNA ve bir doz adenovirüs aşısı uygulandığında oluşan bağışıklığın etkilerine değinen Yavuz, “Bir doz adenovirüs aşısı (AstraZeneca) olanlara bir doz BioNTech (mRNA) aşısı yapıldığında, çok güzel bir antikor cevabı oluştuğu görüldü. Yani önce viral vektör aşısı, ardından mRNA aşısı yapıldığında, antikor yanıtı oldukça olumlu oluyor. Ancak CoronaVac aşısından sonra ne olacağına dair çalışmalar yapmamız gerekiyor. Şu anda bunu gerçekleştirmek için çaba sarf ediyoruz” dedi.
Hastalık Geçirenler İçin Ek Doz Gerekliliği
Prof. Dr. Yavuz, hastalığın geçirilmesinin ve aşılanmanın ardından ek dozlara ihtiyaç duyulabileceğini vurguladı. “Hastalığı geçirsek bile, uzun süre yüzde 100 korunamayacağımız konusunda yüksek bir risk mevcut. Hastalığı ağır geçirenlerde korunma süresi biraz daha uzun olabilse de, ortalama 6 ay gibi bir koruma sağlıyoruz. Ancak bu sürenin sonrasında ne olacağına dair çalışmalar devam ediyor. Hastalığı geçirenlerde de hatırlatma dozu gerektiği görülüyor” şeklinde konuştu.
CoronaVac Aşısında Hatırlatma Dozu İhtiyacı
Türkiye’de yaygın olarak kullanılan Sinovac firmasına ait CoronaVac aşısında, antikor yanıtlarının BioNTech’e göre daha düşük olduğunun bilindiğini belirten Yavuz, hatırlatma dozuna dair çalışmaların bu aşı için de yapılması gerektiğini ifade etti. “CoronaVac’tan sonra 6 ay civarında üçüncü doza ihtiyaç duyulacağı öngörülüyor. Aşının Faz 3 çalışmasına katılan gruplarda, hastalanma oranları takip ediliyor. CoronaVac aşısı olan kişilerde üçüncü bir doz olarak ya CoronaVac ya da BioNTech aşısı yapıldığında ne olacağına dair veriler elde etmemiz gerekiyor” dedi.
Gebelerde Aşının Güvenliği
Son zamanlarda artan gebelikte ağır Covid vakalarına dikkat çeken Prof. Dr. Yavuz, hem inaktif aşı olan CoronaVac hem de mRNA aşısı olan BioNTech aşılarının gebelerde güvenli olduğunu vurguladı. “Gebeler, Covid hastalığı açısından risk grubu olarak tanımlanıyor. Aşılamanın yapılması çok önemli. CoronaVac inaktif bir aşı olduğu için gebelerde güvenle uygulanabilir. BioNTech aşısı ile ilgili yapılan çalışmalarda, ne anneye ne de bebeğe istenmeyen bir etki görülmemiştir. Hatta doğan bebekte güzel bir antikor yanıtı oluşturduğu ve emzirme süresince hastalıktan koruyabileceği gösterilmiştir” şeklinde konuştu.
Aşıların Kısırlık Üzerindeki Etkileri
Prof. Dr. Yavuz, “Aşıların kısırlık yapacağı” iddialarına da yanıt verdi. “Elimizdeki veriler, yaklaşık bir yıllık bir süreyi kapsamaktadır. Faz 3 çalışmaları başladığında, üreme ile ilgili herhangi bir istenmeyen etki görülmedi. Aksine, Covid’e yakalananlarda üreme organlarına zarar verebilecek sonuçlar ortaya çıkabiliyor. Dolayısıyla, aşı olmamak yerine aşı olmayı önermek daha mantıklıdır. Bağışıklığı baskılanmış bireylerde de antikor geliştirme oranı yüksek. Bu nedenle bu grubun aşılanması çok önemlidir” dedi.
Grip ve Covid-19 Aşısı İlişkisi
Bu yıl grip vakalarının az görüldüğüne dikkat çeken Prof. Dr. Yavuz, aşılamanın grip üzerindeki etkileri hakkında henüz net bir şey söylenemeyeceğini, ancak böyle bir hipotezin var olduğunu belirtti. “Grip bu yıl çok az vaka ile karşılaştı. Yaygın aşılama ile diğer üst solunum yolu enfeksiyonları üzerinde de etkiler görülebilir. Ancak bu konuda daha fazla çalışmaya ihtiyaç var” dedi.
