Toplumsal Etkinin Karar Verme Üzerindeki Uzun Vadeli Etkileri
Toplumsal etkilerin bireylerin karar verme süreçleri üzerindeki kısa vadeli yansımaları üzerine çeşitli araştırmalar yapılmaktadır. Ancak, bir fikir oluştuğunda ve diğer bireylerin görüşleri öğrenildiğinde, toplumun insanların düşüncelerini nasıl etkilediğine dair uzun vadeli araştırmalar oldukça sınırlıdır. Independent Türkçe‘nin aktardığına göre, Rusya’daki Milli Araştırma Üniversitesi’nden sinirbilimciler, başkalarının düşüncelerinin beyin aktivitesinde uzun süreli değişiklikler yapıp yapmadığını incelemeye karar verdiler.
‘ÇARPICI ETKİ’
Çalışmanın başındaki Profesör Vasily Klucharev, “Çalışmamız, diğer insanların düşüncelerinin bilgiyi algılamamız üzerindeki çarpıcı etkisini ortaya koyuyor” diyerek şu şekilde devam etti: “Sosyal grupların içinde yaşıyoruz ve fikirlerimizi otomatik olarak çoğunluğun görüşüne göre şekillendiriyoruz. Akranlarımızın düşünceleri, beynimizin bilgiyi işleme biçimini görece uzun bir süre değiştirebiliyor.”
Deney kapsamında, 20 kadına daha önce tanımadıkları bireylerin fotoğrafları sunuldu. Katılımcılardan bu kişilerin ne ölçüde güvenilir göründüklerine dair puan vermeleri istendi. Ardından, katılımcılara akran gruplarının bu yabancılar hakkındaki ortak görüşleri aktarıldı. Katılımcıların kendi görüşleri, grup görüşleriyle bazen çelişiyor, bazen de örtüşüyordu.
Yarım saat sonra, deneklerden aynı yabancıları yeniden puanlamaları talep edildi. Bulgular, katılımcıların akranlarıyla aynı fikirde olabilmek adına, yabancıların yarısında görüşlerini değiştirdiğini gösterdi. Bilim insanları, ayrıca katılımcıların beyin aktivitelerini de inceledi. Kadınların beyin aktivitelerinde, akran grubuyla aynı fikirde olmadıklarında belirgin değişiklikler gözlemlendi. Uzmanlar, katılımcıların beyin aktivitelerinde akran grubuyla yaşadıkları fikir ayrılıklarının “izlerini” keşfetti.
Denekler, söz konusu yabancılardan birini tekrar gördüklerinde, beyinleri akranlarıyla yaşadıkları fikir uyuşmazlığına dair bir sinyal üretti. Bilim insanları, bu sinyalin beynin ileride yaşanabilecek olası çatışmaları tahmin etmesine yardımcı olduğunu belirtti. Bunun büyük olasılıkla bilinçaltında gerçekleştiği eklenmiştir.
Sinirbilimciler, başkalarının düşüncelerinin bireylerin davranışlarını etkilemekle kalmayıp, aynı zamanda beynin çalışma biçiminde uzun vadeli değişikliklere neden olduğunu vurguladılar. Beynin, gelecekte toplumsal çatışmalardan kaçınmak amacıyla bilgiyi çoğunluğun perspektifinden algılamaya başladığına dikkat çektiler.
Araştırma ekibinden Aleksei Gorin, “Beyin, başkalarının fikirlerini bir sünger gibi emiyor ve işlevlerini sosyal grubun görüşüne göre ayarlıyor” ifadelerini kullandı.
