Mars’ın Uydularının Gizemi: Yeni Teoriler ve Araştırmalar
Gökbilimciler, Mars’ın iki uydusu olan Phobos ve Deimos’un biçimsiz şekilleri ve pürüzlü yüzeyleri hakkında daha önce pek çok teori ortaya atmışlardı. Bu teorilerden biri, söz konusu uyduların Mars’ın çekim kuvvetine kapılan göktaşları olduğu iddiasını öne sürmüştü. Ancak sonraki araştırmalar, bu uyduların göktaşlarına kıyasla daha düzenli yörüngelere sahip olduklarını gösterince, bu teori geçerliliğini yitirmiştir.
Şimdi ise İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü’nden gezegenbilimci Amirhossein Bagheri ve meslektaşları, Mars’ın uydularının oluşumuna dair yeni bir çözüm önerisi sunmuşlardır. Araştırmacılar, geçmişte Mars yörüngesinde bulunan büyük bir uydunun parçalanarak bu iki cismi oluşturduğunu ve parçalarından bir kısmının gezegene düştüğünü iddia etmektedirler.
Bagheri ve ekibi, bu cisimlerin nasıl evrimleştiğini anlamak amacıyla NASA‘nın şu anda Kızıl Gezegen’de bulunan InSight uzay aracının elde ettiği sismik veriler de dahil olmak üzere, Mars, Phobos ve Deimos ile ilgili en güncel verileri analiz etmiştir. Bu analizlerin sonucunda, uyduların yörüngelerinin 1 ila 2,7 milyar yıl önce kesişmiş olabileceği belirlenmiştir.
Araştırmacılar, bu bulgular ışığında, iki uydunun atası olan daha büyük bir uydunun, şiddetli bir çarpışma sonucunda parçalandığı sonucuna varmışlardır. Bagheri, “Mars’ın eskiden daha büyük bir uydusu olduğu ve ona doğru yaklaşan bir cisimle çarpıştığı fikrini çok heyecan verici ve şaşırtıcı buluyorum” şeklinde ifade etmiştir.
Bu çarpışmanın yarattığı enkazın, Mars yüzeyine düşmüş olabileceği tahmin edilmektedir. Bagheri, sözlerini şöyle sürdürmüştür: “Mars’ın yüzeyi, çarpışmaların meydana getirdiği kraterlerle doludur. Bu kraterlerin çoğu, büyük uydunun parçalanması için hesapladığımız zaman aralığı içinde oluşmuş olabilir.”
Araştırmacılar ayrıca, Deimos’un yörüngesi nedeniyle Mars’tan yavaşça uzaklaştığını, Phobos’un ise gezegene doğru yaklaştığını keşfetmişlerdir. Phobos’un, gelecekte Mars ile çarpışacağı veya 39 milyon yıl içinde gezegenin çekim kuvveti nedeniyle parçalanacağı tahmin edilmektedir.
Bulgularını saygın bilim dergisi Nature‘da yayımlayan Bagheri, ileri araştırmalarla teorize ettikleri bu büyük uyduya dair daha fazla bilgi edinebileceklerini belirtmiştir. Ayrıca, Japonya Uzay Ajansı‘nın Phobos’tan örnekler toplamayı hedeflediği Marsian Moons Exploration (Mars Aylarının Keşfi) görevinin de yeni veriler sağlayacağını ummaktadır.
Kaynak: Independent Türkçe
