Türkiye Prostat Kanseri Haritası
Türk Üroonkoloji Derneği tarafından hazırlanan “Türkiye Prostat Kanseri Haritası”na göre, prostat kanseri özellikle 50 yaşından sonra daha sık görülmeye başlıyor. Bu rapor, prostat kanseri tanısı almış bireylerin yarısının 60-69 yaş aralığında olduğunu gösteriyor. Bunun yanı sıra, düzenli sağlık kontrollerine dair farkındalığın artmasıyla birlikte prostat kanseri, geçmiş yıllara oranla daha erken aşamalarda tespit edilebiliyor.
Prostat kanserine ilişkin kamuoyunu bilinçlendirme amacıyla Türk Üroonkoloji Derneği Prostat Kanseri Veri Tabanı’ndan elde edilen bilgilerle hazırlanan “Türkiye Prostat Kanseri Haritası”nın sonuçları, çevrim içi düzenlenen bir toplantıda duyuruldu. Toplantıda konuşan Türk Üroonkoloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Sinan Sözen, prostat kanseri veri tabanının derneğin yıllardır üzerinde çalıştığı önemli bir organizasyon olduğunu belirtti.
EN GENÇ 37, EN YAŞLI HASTA 97 YAŞINDA
Sözen, Türkiye genelindeki 5 bin 40 hastanın verilerinden oluşturulan haritaya göre, prostat kanserinin her yaşta görülebileceğini, tanı konan en genç hastanın 37, en yaşlı hastanın ise 97 yaşında olduğunu aktardı. Prof. Dr. Sözen, prostat kanserinin genellikle 50 yaşından sonra daha sık görüldüğüne dikkat çekerek şunları ifade etti:
- Hastaların %25’i 50-60 yaş arasında.
- Hastaların %50’si 60-69 yaş arasında.
- Hastaların %20’si 70-79 yaş arasında.
Bu veriler, 50 yaşından sonra prostat kanserine karşı daha dikkatli olunması gerektiğini ortaya koyuyor. Ayrıca, hastalarda prostat kanserine özgü belirgin bir şikayet bulunmadığına, çoğu hastanın herhangi bir belirti olmadan karşımıza çıkabildiğine dikkat çekildi. Bazı hastalar ise idrar yaparken zorlanma ya da kanama gibi belirtilerle başvuruyor. Ancak bu belirtilerin varlığı, ilerlemiş prostat kanserini göstermeyebilir; aynı zamanda iyi huylu prostat büyümesi ile de ilişkili olabilir. Ürologların burada önemli bir rolü olduğunu vurgulayan Sözen, en doğru tanının konulması gerektiğini belirtti.
Prof. Dr. Sözen, prostat kanserinin tanısında kullanılan yöntemleri de açıkladı: “Kanda prostat spesifik antijen (PSA) testi, rektal prostat muayenesi ve muayene sonrası kanserden şüphelenilen hastalara MR kılavuzluğunda prostat biyopsisi yapılmaktadır.” Rektal prostat muayenesinin henüz istenen seviyede olmadığını belirten Sözen, “Sadece rektal prostat muayenesiyle 4 hastanın 1’inde belirti bulabiliyoruz. Lütfen prostat muayenesinden kaçmayalım. İyi bir hekim, iyi bir ürolog, 4 hastanın 1’inde sadece basit bir muayeneyle PSA ya da MR bulgusu ne olursa olsun, prostat kanseri şüphesi bulabiliyor.” dedi.
‘50 YAŞ ÜZERİ HER ERKEK KONTROL YAPTIRMALI’
Türk Üroonkoloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Saadettin Eskiçorapçı, prostatın çoğu kişi tarafından hastalık olarak algılanmasına rağmen, aslında üreme ile ilgili önemli görevleri olan bir organ olduğunu, belli bir yaştan sonra ise erkeklerde kanserleşme riskinin bulunduğunu açıkladı. Eskiçorapçı, prostat kanserinin genellikle gözle görülemediği ya da belirgin bir şikayet ile anlaşılmadığı için geç yakalandığını belirtti. “Fakat, erken teşhis çok önemli. Prostat kanseri genellikle görünmez ve gizli bir alanda yer aldığı için tarama yöntemleriyle yakalanıyor. 50 yaş üzerindeki her erkeğe, şikayeti olmasa bile, üroloji ve prostat kontrolü yaptırmalarını öneriyoruz.” şeklinde konuştu.
Türk Üroonkoloji Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Süleyman Ataus, sık idrara gitme, idrar yaparken zorlanma ve idrarda kan görülmesi gibi ürolojik şikayetlerin yaklaşık yarısında prostat kanserinin saptandığını hatırlatarak, “Derneğimiz tarafından 2009 yılında yapılan çalışmada bu oran %90’a yakındı. Bu oranın azalmasında prostat kanserine yönelik toplumsal bilincin artmasının önemli bir etkisi olduğunu düşünüyoruz. Ancak mevcut oran, belirtilerin çeşitliliği karşısında prostat kanserine yönelik düzenli kontrollerin önemini bir kez daha ortaya koyuyor.” dedi.
KORONA, TEŞHİSLERİ DE ETKİLEDİ
Covid-19 salgınının prostat kanseri tedavilerine olan etkisine değinen Doç. Dr. İlker Tinay, “Dilerim 2021 Eylül’ünde bu süreç sona erer. Geçtiğimiz yaz bu durumu kabaca yaşadık. Mart, Nisan ve Mayıs aylarında insanlar korona endişesi nedeniyle hastanelere gelmekten kaçındılar. Haziran, Temmuz ve Ağustos ayları, ürolojik kanserlerle uğraşanlar için nispeten düşük geçti. Ancak bu yaz, geçmiş yazlardan daha fazla hastayı tedavi etmek zorunda kaldık. Geç teşhis edilen bazı hastalar oldu. Şubat ayında tanı alan hastalar, korona korkusuyla Temmuz ayında başvurdular ve durumu daha da ilerlemiş olarak gördük. Pandemi devam ediyor ve ilkbahara kadar da sürecek gibi görünüyor. Bu nedenle rutin kontrollerinizi geciktirmeyin. Gideceğiniz merkezde her türlü güvenlik önlemi alınıyor.” ifadelerini kullandı.
