CFC Gazlarının Ozon Tabakası Üzerindeki Etkileri
Deodorantların içeriğinde bulunan CFC (kloroflorokarbon) gazları, atmosferde uzun süre kalabilme özelliğine sahip olmalarıyla dikkat çekmektedir. Bu gazlar, parçalanmadan yükselerek ozon tabakasına ulaşabilmektedirler. Ozon tabakası, Güneş’ten gelen morötesi (UV) ışınları süzerek, bunların zararlı etkilerini büyük ölçüde azaltan doğal bir kalkan görevi görmektedir.
Yer yüzeyinden yaklaşık 25 kilometre yükseklikte bulunan ozon tabakası, CFC moleküllerinin varlığı nedeniyle ciddi bir tehdit altındadır. CFC molekülleri, yaklaşık 100 yıl gibi uzun bir süre boyunca atmosferde kalabilmekte ve bu süre zarfında ozon tabakasına ulaşarak burada birikmektedir. Bu süreçte, CFC’lerin içerdiği klor atomları, ozon moleküllerini parçalayarak onların yapısını bozmakta ve ozon tabakasına zarar vermektedir.
CFC gazlarının, ozon tabakasına verdikleri zararın boyutu oldukça büyüktür. Tek bir klor atomu, ozon moleküllerini etkileyerek yaklaşık 100,000 ozon molekülünü yok edebilme potansiyeline sahiptir. Bu durum, ozon tabakasının kendini yenileme kapasitesinin çok üzerinde bir tahribat yaratmaktadır. Klor atomları, ozon molekülleriyle etkileşime girdikten sonra, birkaç yıl içinde yağmur suyuyla birlikte yere inebilirler. Ancak, bu süre boyunca verdikleri zarar, ozon tabakasının onarım hızından çok daha fazladır.
Böylece, ozon tabakasındaki delikler, Güneş’ten gelen zararlı UV ışınlarının geçişine olanak tanımakta ve bu durum, dünya üzerindeki canlılar için büyük riskler oluşturmaktadır. Ozon tabakasının korunması, hem iklim değişikliği ile mücadelede hem de insan sağlığının korunmasında kritik bir öneme sahiptir.