16 Psyche: Güneş Sistemi’nin Gizemli Asteroidi
Güneş sistemimizin derinliklerinde, Mars ve Jüpiter arasındaki asteroid kuşağında yer alan 16 Psyche, bilim insanları tarafından ilgiyle incelenmektedir. Bu asteroid, muhtemelen soyulmuş bir gezegen çekirdeği olarak görülmekte ve içeriğinde barındırdığı değerli metallerle dikkat çekmektedir.
Independent Türkçe‘nin aktardığına göre, 16 Psyche’nin değerinin tahmini 10.000.000.000.000.000.000 dolar (yaklaşık 84 kentilyon TL) olduğu belirtiliyor. Bu rakam, Birleşik Krallık’ın iki trilyon sterlinlik (yaklaşık 21 trilyon 535 milyar TL) gayri safi yurt içi hasılasının (GSYH) yaklaşık 5 milyon katı, 2019 dünya ekonomisinden ise 10 bin kat daha fazladır.
Yaklaşık 225 kilometre çapında olan bu asteroid, asteroid kuşağındaki en büyük nesnelerden biri olarak göze çarpmaktadır. 16 Psyche, neredeyse tamamen demir ve nikelden oluşması nedeniyle büyük bir değer taşımaktadır. Çoğu asteroid kayalık ya da buzul yapıya sahipken, 16 Psyche nadir bulunan bir özellik göstererek büyük oranda değerli metallere ev sahipliği yapmaktadır.
Bu özel asteroidin incelenmesi, Güneş sisteminin sırlarını açığa çıkarma potansiyeline sahip olup, Dünya gibi gezegenlerin iç yapısını anlamamıza yardımcı olabilir. Dünya’nın mineral açısından zengin yerkabuğu ve mantosunun aksine, 16 Psyche’nin çekirdeği neredeyse tamamen metalden, özellikle de demir ve nikelden oluşmaktadır.
Southwest Research Institute’den (Güneybatı Araştırma Enstitüsü) gezegen bilimci Dr. Tracy Becker, “Tamamen demir ve nikelden meydana gelmesi açısından Psyche, benzersiz bir asteroid olabilir” şeklinde ifade etmektedir. Psikhe’nin, proto-gezegen halindeyken Güneş sistemindeki başka bir nesneyle çarpışarak manto ve kabuğunu kaybetmiş olabileceği düşünülmektedir.
Dr. Becker, Psyche ve benzeri asteroidlerin Güneş sisteminin yapı taşları olarak değerlendirildiğini belirtmektedir. Asteroidin yüzeyinin tamamının demirden oluşmuş olabileceği ihtimali de bulunmaktadır. Ancak bilim insanları, bu konudaki şüphelerini dile getirmektedir.
Dr. Becker, “İlk defa bir asteroidin üzerinde, demir oksit morötesi soğurma bantları olduğunu düşündüğümüz şeyler tespit edebildik” demekte ve bu durumun, asteroidin yüzeyine çarpan güneş rüzgarının etkisiyle meydana gelen oksitlenmenin bir göstergesi olabileceğini vurgulamaktadır. Morötesi dalga boyları kullanılarak yapılan ölçümlerde asteroidin yüzeyinde demire rastlanmıştır. Fakat Dr. Becker, küçük bir miktar demirin bile bu gözlemlerde ağır basabileceğini belirtmektedir.
Ayrıca, asteroidin daha derin dalga boylarında daha fazla yansıtıcı özellik gösterdiği de gözlemlenmiştir. Dr. Becker, “Bu, üzerinde daha fazla çalışma yapmamız gereken bir şey” diyerek, uzun süre uzaya maruz kalmasının bir göstergesi olabileceğini eklemektedir. Bu tür bir UV parlaması genellikle uzay etkisiyle aşınma ile ilişkilendirilir.
Nasa, 2022 yılında Psyche isimli uzay aracını fırlatarak bu asteroidi keşfetmeye hazırlanıyor. Bu keşif, Psyche’nin gerçek bir çekirdek mi yoksa erimemiş bir madde mi olduğunu anlamanın yanı sıra, asteroidin topoğrafik haritasını çıkarmayı ve Dünya’ya kıyasla nasıl oluştuğunu belirlemeyi amaçlamaktadır.
