Lösemi ve Çocuk Sağlığı
Lösemi, genellikle 2-6 yaş arasındaki çocuklarda daha sık görülen bir kanser türüdür. Bu hastalık, kan kanserleri içerisinde büyüme hızına ve hücre tipine göre iki ana gruba ayrılmaktadır.
Kanserli hücrelerin büyüme hızı açısından, lösemiler akut ve kronik olarak sınıflandırılır. Akut lösemiler, hücrelerin hızlı bir şekilde çoğaldığı durumları ifade ederken; kronik lösemiler, hücrelerin daha yavaş bir büyüme gösterdiği durumlardır. Löseminin hücre tipine göre ise, miyeloblastik ve lenfoblastik olarak iki grupta değerlendirilmesi mümkündür.
Ebeveynlerin Dikkati
Ebeveynlerin çocuklarını iyi tanımaları ve dikkatli bir şekilde takip etmeleri son derece önemlidir. Tanı konulmasında birkaç belirtinin aynı anda ve sık aralıklarla yaşanması gerekmektedir.
Örneğin, halsizlik, çocuğun o gün geçirdiği yoğun bir günden kaynaklanıyor olabilir veya çarptığı bir yerin morarması gibi basit nedenlerden kaynaklanabilir. Bu belirtilerin birçoğu tek başına anlam ifade etmeyebilir.
Çocukların günlük yaşantılarında sıradan görünen yorgunluk ve halsizlik gibi durumlar, aslında kırmızı kan hücrelerinin üretilememesinden kaynaklanıyor olabilir. Bu durum, aşağıdaki belirtilerle kendini gösterebilir:
- Kansızlık
- Kolay yorulma
- Beslenme sorunları
- Solgunluk
- Nefes darlığı
- Baş dönmesi
- Enfeksiyonlara yatkınlık
- Morarma
- Diş eti kanamaları
- Kilo kaybı
- Lenf bezlerinde büyüme
- Gece terlemesi
- Karın şişliği
Bu belirtilerden birkaçının aynı anda veya sık aralıklarla görülmesi durumunda, bir hekime başvurmak önemlidir.
Tedavi Seçenekleri
Tedavi şansı yüksektir; kemoterapi tedavisinin planlaması her çocuk için özeldir ve tedaviye verilen yanıta göre değerlendirilir. Akut lösemilerde, risk grubuna bağlı olarak sadece kemoterapi ile %80 – 90 oranında tedavi edilme şansı bulunmaktadır.
Kemoterapiye yanıt veren bazı çocuklara, bu tedaviyi takiben kemik iliği nakli yapılmaktadır. Uygun bulunan bir donörden alınan kök hücreler, çocuğa nakledilerek iyileşme oranında ciddi bir artış beklenmektedir.
Son dönemlerde, farkındalığın artmasıyla birlikte kök hücre (kemik iliği) bankasına bağışta bulunanların sayısı artmış ve bu da uygun donör bulma ihtimalini yükseltmiştir. Sağlıklı bireylerin, sadece bir tüp kan vererek hayat kurtarabileceğini unutmamak gerekir.
Koruma Yöntemleri
Radyasyondan uzak tutulmalıdırlar; çocukların günlük yaşamlarında sigara, radyasyon, kimyasallar ve sağlıksız besinlerden mümkün olduğunca uzak tutulması gerekmektedir. Çocuklar, yaşadıkları her alanda ciddi anlamda radyasyona maruz kalmaktadır. Özellikle, kendilerine verilen cep telefonları, tablet bilgisayarlar gibi birçok teknolojik alet, radyasyon yaymaktadır.
Çocukların düzenli uyku uyuması ve uyudukları odadaki ışıkların kapalı olması, melatonin hormonunun salgılanmasını sağlayarak uyku kalitesini artıracaktır.
