Uzay Turizmi Rekabeti ve Blue Origin’in Açıklamaları
Hava ve Uzay Hukuku Uzmanı İlyas Gölcüklü, uzay turizmi alanındaki gelişmeler üzerine önemli değerlendirmelerde bulundu. Gölcüklü, “Blue Origin şirketi henüz detayları tam olarak açıklamamış olsa da, uzay turizmi rekabetinin beklediğimiz bir alan olduğunu öngörmüştük. Şirketler arası rekabetin daha da artacağı bir dönemdeyiz. Uzaya çıkış biletlerinin açıklanması, bazı sonuçları da beraberinde getirecektir” dedi.
Jeff Bezos tarafından kurulan ve merkezi Washington’da bulunan Blue Origin, uzay turizmi için geliştirdiği New Shepard roketinin uçuşları için bilet satışına başlayacağını duyurdu. Ancak henüz bilet fiyatları ve koşulları hakkında herhangi bir bilgi verilmedi. Şirket, 5 Mayıs’ta internet sitesi üzerinden detayları paylaşacağını belirtti.
Blue Origin’in Twitter hesabından paylaşılan videonun ardından, sosyal medyada Elon Musk’ın SpaceX şirketi de gündeme geldi. İki şirket arasındaki uzay turizmi çalışmaları, güvenilirlik, ekonomik ve hukuksal açıdan kıyaslanmaya başlandı. Gölcüklü, “Uzay turizmi alanında yaşanan bu gelişmeler, ticaretin gerektirdiği hukuksal çerçevelerle birlikte yeni sorunları gündeme getirecektir” şeklinde konuştu.
Uzay Turizminin Hukuksal Boyutları
Gölcüklü, sözlerine şöyle devam etti: “Uzay yolcusunun bilet satın alması, birçok hukuksal sorunu da beraberinde getiriyor. Eğer bir problem çıkarsa ve vaat edilen sonuç gerçekleşmezse, örneğin bir kaza ya da hukuksal bir pürüz olursa, bu durum şirketler hukuku gibi özel hukuk alanlarında tartışmalara neden olacaktır.”
Blue Origin ve SpaceX Arasındaki Rekabet
Uzay turizmi konusunda Blue Origin ile SpaceX’in projeleri ve çalışmalarına değinen Gölcüklü, “SpaceX, çok gezegenli yaşam anlayışı üzerine projeler geliştiriyor ve robot teknolojilerini bu doğrultuda ilerletiyor. Bu şirket, mümkün olan en kısa sürede daha fazla projeyi hayata geçirmeye çalışıyor. Blue Origin ise daha temkinli bir yaklaşım sergiliyor ve hata oranını minimize etmeye odaklanıyor. Bu iki şirket arasındaki rekabet, uzay turizminin gelişimi açısından kritik bir öneme sahip” dedi.
Bilet Fiyatlarının Belirsizliği
Bilet fiyatlarına dair henüz kesin bir bilgi olmadığına dikkat çeken Gölcüklü, “Yabancı basında yer alan haberlerde, Blue Origin’in New Shepard roketi ile uzaya gitmek için 250-300 bin dolar arasında bir ücret talep edeceği yönünde iddialar var. SpaceX ise bu fiyatların çok daha altında bir maliyetle uzaya yolculuk yapma imkanı sunabileceğini belirtiyor. Bu konular zamanla netleşecek” ifadelerini kullandı.
Uzay Turizmi ve Gelecek
Gölcüklü, günümüz gelişmelerini değerlendirerek, “Artık ticari şirketler uzay yarışında aktif bir biçimde yer alıyor. Devletlerin uzay ajansları tek başına bu alanda yeterli olmaktan uzak. Uzay turizmi, karmaşık ve gelişmiş uzay araçları gerektiren bir alan. Şirketler, kendilerini finanse ederek ve devlet uzay ajanslarıyla iş birliği yaparak bu alanda gelişim sağlamaya çalışıyor” dedi.
Türkiye’nin Potansiyeli
Uzay turizmindeki gelişmelerin rekabeti artırdığına dikkat çeken Gölcüklü, “Öncü ülkeler ticari uzay kanunları düzenliyor. Bu durum, hukuki altyapının güçlendirilmesine katkı sağlıyor. Türkiye’nin de böyle bir ticari uzay kanunu oluşturması mümkün. Çünkü dünya genelinde uzay turizmi alanında ciddi bir gelişim yaşanıyor” diyerek sözlerini tamamladı.
Sosyal Medyada Uzay Hayalleri
Blue Origin’in açıklamalarının ardından birçok kişi uzaya gitme hayalini yeniden dile getirdi. Sosyal medyada bilet fiyatları en çok tartışılan konu olurken, Didem Gölbaşı (25), “Param olsaydı kesinlikle uzaya gitmek isterdim. Ancak bu hizmetin maliyeti 250 bin dolar civarında olduğu için şu anda böyle bir şey yapmayı düşünmüyorum” dedi.
Barış Turan ise, “Gelişen dünyada bu tür alanların oluşması heyecan verici. Yeniliklere açık olmalıyız, ben de uzaya gitmek isterim” ifadelerini kullandı. Okan Yıldız ise uzay turizmini gereksiz ve pahalı bulduğunu belirterek, “Bence uzaya gitmek istemezdim. Uzay turizmi, çok gereksiz ve pahalı bir çalışma” dedi.