Bilim İnsanlarından Trump’a Facebook Üzerinden Tepki
Mark Zuckerberg tarafından geçmişte ya da şu anda desteklenen 140’tan fazla bilim insanı, ABD Başkanı Donald Trump’ın Facebook’u “yanlış bilgi ve tahrik edici açıklamalar” için bir araç olarak kullanmasının engellenmesi çağrısında bulundu. Facebook’un CEO’su Zuckerberg, Trump’ın “şiddeti yüceltmekle” suçlanan paylaşımlarını kaldırmaması nedeniyle ciddi eleştirilere maruz kaldı.
Nobel ödüllü bir bilim insanının da aralarında bulunduğu araştırmacılar, Zuckerberg’e Cumartesi günü yazdıkları mektupta, “insanlara zarar veren yanlış bilgi ve tahrik edici ifadeler konusunda daha sıkı politikalar geliştirmesini” talep ettiler. Mektupta, “kasıtlı olarak yanlış bilginin ve ayrıştırıcı bir dilin” yayılmasının, bilim insanlarının teknolojiyi kullanarak hastalıklara karşı mücadele etme, eğitimde ilerleme sağlama ve ceza yasalarında reform yapma hedefleriyle çeliştiği vurgulandı.
Harvard Tıp Okulu profesörü Debora Marks, “Facebook’u gerçeğin ve tarihin doğru tarafında yer almaya çağırıyoruz” dedi.
Trump’ın Paylaşımı ve Şiddet Kışkırtma İddiaları
Mektupta, özellikle Zuckerberg’in Trump’ın “Yağma başlarsa ateş açma da başlar” şeklindeki ifadesinin yer aldığı paylaşımına karşı herhangi bir harekette bulunmaması eleştirildi. Araştırmacılar, bu tür ifadelerin “açıkça şiddeti kışkırttığını” belirttiler. Trump, bu paylaşımında şunları ifade etti: “Bu EŞKIYALAR, George Floyd’un anısına saygısızlık ediyor ve buna izin vermeyeceğim. Şimdi Vali Tim Walz’la konuştum. Ordunun sonuna kadar yanında olduğunu söyledi. Zorluk çıkması halinde durumu kontrol altına alacağız. Yağma başlarsa ateş açma da başlar. Teşekkür ederim.”
AFP’nin haberine göre, Trump’ın bu paylaşımına erişim, Twitter tarafından “şiddeti yücelttiği” gerekçesiyle sınırlandırılmıştı. Twitter, paylaşımın altında, “Bu mesaj, şiddetin yüceltilmesine ilişkin Twitter kurallarını ihlal etmektedir. Ancak, bu mesaja erişimin kamuoyunun yararına olacağı düşüncesiyle erişimi kısıtlamış bulunmaktayız.” notunu eklemişti. Facebook ise bu paylaşımla ilgili herhangi bir adım atmaktan kaçındı. Zuckerberg, “insanların bunu kendi gözleriyle görmeye hakkı olduğunu” belirterek paylaşımı kaldırmama kararı aldı.
Zuckerberg, çalışanlarına kararını açıkladığı video konferans toplantısında protestoya maruz kaldı. Facebook çalışanlarının bir kısmı, bu toplantıdan ayrılarak işverenlerine karşı öfkelerini dile getirdi. Haberi ilk duyuran New York Times, protesto eylemine “yüzlerce” çalışanın katıldığını bildirdi.
Hak Savunucularının Uyarıları
Hak savunucuları, Zuckerberg’in seçmenlerin nasıl baskılandığını anladığına dair bir işaret göstermediğini belirtti. Açıklamalarında, “Facebook, Trump’ın protestoculara şiddetle karşılık verilmesi çağrılarına platform sunuyor. Bu durum, benzer şekilde zarar verici ifadeler kullanacak olan diğer sesler için tehlikeli bir emsal oluşturma riski taşımaktadır.” ifadelerine yer verildi. Ortak açıklamada, Sivil ve İnsan Hakları Konferansı Liderliği Başkanı Vanita Gupta, Siyahların Gelişmesi İçin Ulusal Birlik (NAACP) Hukuki Savunma ve Eğitim Fonu Başkanı Sherrilyn Ifill ve Colour of Change (Değişimin Rengi) Başkanı Rashad Robinson’ın imzası bulunuyor.
The Verge’in yayınladığı ses kaydında, Zuckerberg Trump’ın paylaşımını ilk gördüğünde “tiksinti” duyduğunu ifade ediyor. Zuckerberg, konuyla ilgili Facebook’ta yaptığı açıklamada, “Politikalarımızda belirttiğimiz an meselesi olan bir tehlike ya da zarar olmadıkça ifadeye mümkün olan en fazla şekilde olanak sağlamalıyız.” diyerek paylaşımı kaldırmamasının gerekçelerini sıraladı. Bu gerekçelerden ilki, halkın hükümetin asker konuşlandırıp konuşlandırmayacağını bilme hakkı; ikincisi ise Trump’ın başka bir paylaşımla sözlerini tekrar ederek ilk paylaşıma atıfta bulunma ihtimali olarak belirtildi.
