Andropoz Nedir?
Erkeklerde yaşlanma sürecine bağlı olarak kandaki testosteron hormonunun seviyesinin düşmesiyle ortaya çıkan klinik tabloya andropoz denir. Uzman Dr. Dilek Sarıkaya, bu sürecin en yaygın belirtisinin cinsel işlevlerdeki bozulmalar olduğunu belirtmektedir. Testosteron, cinsel işlevlerin düzenlenmesinin yanı sıra, bireylerin ruh hâlinin dengelenmesinde de önemli bir rol oynamaktadır. Dolayısıyla, testosteron seviyesinin düşmesi, depresif belirtiler ve uyku bozuklukları gibi ruhsal sorunların da ortaya çıkmasına neden olabilir.
Kesin Bir Yaş Sınırı Yoktur
Erkeklerde genellikle 40 yaşından sonra testosteron seviyesinde bir azalma gözlemlense de, bu düşüş her bireyde aynı düzeyde gerçekleşmez. Dr. Sarıkaya, bu nedenle andropozun her erkekte kaçınılmaz bir süreç olmadığını vurgulamaktadır. Genellikle 50 yaşından sonra daha belirgin şekilde görülen andropoz için kesin bir yaş sınırı bulunmamaktadır. Özellikle fiziksel sağlığı yerinde olan, sosyal, psikolojik ve fizyolojik açıdan herhangi bir sorun yaşamayan bireylerde bu süreç yumuşak bir geçişle veya hafif belirtilerle atlatılabilmektedir. Ancak bazı kişilerde andropoz belirtileri oldukça belirgin hale gelebilir.
Andropoz Belirtilerine Dikkat!
Dr. Dilek Sarıkaya, andropozun en yaygın belirtilerini şu şekilde sıralamaktadır:
- Cinsel isteksizlik
- Ereksiyon (sertleşme) problemleri
- Erken boşalma
- Ateş basması
- Artan kaygı düzeyi veya depresyon
- Yorgunluk ve sinirlilik hali
- Motivasyon güçlüğü
- Unutkanlık
- Uyku düzeninde bozulmalar ve artan uyku gereksinimi
- Kas ve eklemlerde ağrılar
- Vücuttaki tüylerde azalma
- Kilo artışı
- Ciltte kuruluk ve kırışıklıkların artışı
- Kemik erimesi ve anemi
Depresyon ve Kaygı Bozukluğu Belirtileri
Testosteron düzeylerinde meydana gelen azalma, moral bozukluğu, duygudurum dalgalanmaları, sinirlilik, konsantrasyon güçlüğü ve genel motivasyon kaybı gibi belirtilerin sıkça gözlemlenmesine yol açmaktadır. Andropoz döneminde ortaya çıkan cinsel sorunlar ve duygusal değişimler, erkeklerin yaşamlarını yeniden değerlendirmelerine, amaçlarını ve hayallerini gözden geçirmelerine neden olabilir. Gençlik dönemine duyulan özlem, cinsel işlev kaybı ve bedendeki değişimlerle birlikte hissedilen yetersizlik duygusu, orta yaş krizini tetikleyebilir. Bu durum, öfke, tahammülsüzlük ve dürtüsel davranışlar gibi olumsuz tutumlara da yol açarak yakın ilişkilerde sorunlara neden olabilir. Ayrıca, sosyal ve mesleki işlevsellikte bozulma, depresyon ve kaygı bozuklukları ortaya çıkabilir.
Andropoz Tedavisi Nasıl Olmalıdır?
Dr. Dilek Sarıkaya, andropoz tedavisinde multidisipliner bir yaklaşımın gerekebileceğini ifade etmektedir. Belirtileri yaşayan bireylerin öncelikle bir üroloji uzmanına muayene olmaları, hormon seviyelerinin incelenmesi ve gerekli tedavilerin uygulanması önemlidir. Eşlik eden ruhsal belirtilerin varlığı durumunda ise bir ruh sağlığı ve hastalıkları uzmanı tarafından değerlendirme yapılması önerilmektedir. Genel bir ruhsal muayene sonrasında, uyku bozukluğu, depresyon veya kaygı bozukluğu tablosu varsa psikofarmakolojik ilaç tedavileri düşünülebilir. Ayrıca, cinsel terapiler alanında uzmanlaşmış bir ruh sağlığı uzmanından cinsel danışmanlık almak ve cinsel terapi uygulamak da mümkün olabilir. Süreçte ortaya çıkabilecek ilişki sorunları için bireysel psikoterapi veya aile ve çift terapisine başvurmak uygun olacaktır.
