Dış Gebelik Nedir?
Dış gebelik, normalde rahim içinde yerleşmesi beklenen bir gebeliğin, fallop tüpleri veya diğer dış alanlarda gerçekleşmesidir. Bu durum, nadiren de olsa tüplerin dışında, karın boşluğunda, yumurtalıklarda veya rahim ağzında da gözlemlenebilir. Bazen, tüp içinde yerleşen gebelik, bir süre sonra düşükle sonuçlanır ve fetal materyal karın boşluğuna düşer. Eğer bu materyal hala canlıysa, burada yeniden yerleşebilir ve gelişimine devam edebilir.
Literatürde, karın boşluğuna yerleşen ve miadına kadar ulaşan gebelik örnekleri bulunmaktadır. Dış gebeliğin en karmaşık ve talihsiz şekli ise heterotopik gebelik olarak adlandırılır. Bu durumda, hem dış gebelik hem de normal bir rahim içi gebelik aynı anda bulunabilir. Ultrasonografide rahim içinde normal gelişmekte olan bir gebelik tespit edildiğinde, ektopik gebelik gözden kaçabilir. Böyle bir durumda, laparaskopi yöntemi ile dış gebelik sonlandırılırken, rahim içinde oluşan gebelik takip edilir.
Dış Gebelik Belirtileri
Dış gebelik, erken dönem normal gebelik bulgularını taklit edebilir. Adet gecikmesi, pozitif gebelik testleri, bulantı, kusma ve memelerde hassasiyet gibi belirtiler, hem normal gebelikte hem de dış gebelikte görülebilir. Tüplere yerleşen gebelik, büyümeye başladıkça tüpleri germeye başlar ve belirli bir noktada yırtılma ve kanama riski doğurur. Eğer bu durum zamanında fark edilmez veya tedavi edilmezse, iç kanama sonucu anne ölümüne kadar gidebilecek ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Ektopik gebeliğin ciddiyeti burada ortaya çıkar.
Dış gebelik belirtileri nelerdir?
- Adet gecikmesi
- Mide bulantıları
- Pozitif kan ve idrar gebelik testleri
- Alt karın bölgesinde ağrı
- Anormal vajinal kanama
- Omuz ağrısı
- Baygınlık hissi
Dış gebelik tanısı, gebelik testlerinin pozitif olmasına rağmen ultrasonda gebeliğin rahim içinde görünmemesiyle konulabilir. Kanama belirtilerinin olmadığı durumlarda ise kanda bhCG değerlerinin değişimi incelenerek tanı konulmaya çalışılır. bhCG değerlerinin yüksek olmasına rağmen vajinal ultrasonografide kesenin saptanamaması, teşhisi kuvvetlendirir.
Dış Gebeliğin Tedavisi
Eğer tüpte yırtılma meydana gelmişse ve iç kanama mevcutsa, tek tedavi yöntemi cerrahi müdahaledir. Bu işlem, laparaskopi veya açık cerrahi ile gerçekleştirilir. Uygun vakalarda, gebeliğin yerleştiği tüp korunabilir; ancak bazen dış gebeliğin geliştiği tüpün alınması gerekebilir.
Erken dönemde tespit edilen dış gebelikler, tüpleri yırtacak ve kanamaya neden olacak büyüklüğe ulaşmadan ilaç tedavisi ile durdurulabilir. Bu tür vakalarda, beklemek hastayı cerrahi girişimden kurtarabilir. Böylece, operasyon sonrası gelişebilecek yapışıklık riski ortadan kaldırılır ve tüpün alınması gibi komplikasyonlar engellenir. Bu tedavi grubundaki hastalar, her gün veya gün aşırı kontrollerle izlenmeli, her seferinde ultrason ve bhCG testi ile takip edilmelidir.
Dış gebeliğin tehlikelerinden korunmanın en etkili yolu, adet gecikmesi durumunda vakit kaybetmeden bir doktora başvurmaktır. Bu sayede, en erken zamanda tespit edilen dış gebelik, kadına ve tüplere zarar vermeden tedavi edilebilir.