Varisler Nasıl Oluşur, Kimlerde Görülür?
Varis, bacaklardaki toplardamarların genişlemesi ve deforme olması durumudur. Bu durum, genellikle venöz yetersizlik ya da reflü sonucu ortaya çıkar. Kalıtım, gebelik, hormonal dengesizlikler, aşırı kilo, uzun süreli oturma veya ayakta durmayı gerektiren meslekler ve doğum kontrol hapı gibi bazı ilaçların kullanımı, bacak venlerindeki kapakçıkların düzgün çalışmasını bozabilir. Bu kapakçıkların işlevini yerine getirememesi, venlerde kanın geriye doğru akmasına neden olur. Bu duruma “Venöz Yetersizlik” ya da “Reflü” adı verilir. Varis belirtileri ise, bacaklarımızda çeşitli rahatsızlık hissine yol açar. Yapılan klinik araştırmalar, kadınların varis sorunuyla karşılaşma olasılığının erkeklere göre iki kat daha fazla olduğunu göstermektedir. Günümüzde her 10 kadından 7’sinin varis problemi yaşadığı belirlenmiştir. Özellikle hamilelik sayısı arttıkça bu oran da yükselmektedir.
Varisin Sağlık Açısından Beraberinde Getirdiği Riskler Nelerdir?
Varisler tedavi edilmediği takdirde çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu riskler arasında:
- Bacaklarda yaraların oluşması
- Oluşan yaraların bakteri enfeksiyonuna neden olması
- Ciltte morluklar ve kan birikintileri
- Venöz tromboz adı verilen kan pıhtıları
- Hayati tehlike taşıyan pulmoner emboli (akciğer embolisi)
Bu nedenle, varislerin erken teşhis ve tedavisi son derece önemlidir.
Varislerin Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Varislerin tedavi şekli, detaylı tetkiklerin (bacak ultrasonografisi-doppler ultrason) ardından belirlenir. Bacaklardaki 1-3 mm çapındaki kılcal damarların tedavisinde Yüzeysel Köpük Skleroterapi (VFS) uygulanabilir. Bu yöntem, hafif venöz yetersizlik durumlarında tercih edilir ve anestezi gerektirmeyen bir işlemdir. Ayrıca, 0.5-1 mm çapındaki kılcallara yönelik Yüzeysel Lazer Tedavileri de anestezi gerektirmeyen bir başka seçenektir.
Daha kalın, 3 mm’den fazla olan ve spagetti makarna görünümüne sahip damarlara ise Ambulatuvar Flebektomi (AP) uygulanmaktadır. Bu işlem lokal anestezi altında, dikiş gerektirmeden, 1 mm’lik kesilerle bu damarların çıkarılmasını sağlar. “Orta-ileri” düzeyde venöz yetersizlik durumlarında ise Endovenöz Trunkal Ablasyon (EVTA) yöntemi tercih edilir. Bu yöntemde, damarın içine yerleştirilen bir kateter aracılığıyla radyofrekans ya da lazer enerjisi kullanılarak hasta damarı tahrip edilir ve büzüştürülmesi sağlanır. Ayrıca, Doppler Altında Kimyasal Ablasyon (DGS) yöntemi de orta-ileri venöz yetersizlik durumlarında kullanılan bir tekniktir. Bu yöntemde, ultrason görüntüleme altında damarın içine büzücü bir ilaç enjekte edilir.
Varis Tedavisinde En Uygun Mevsim Ne Zamandır?
Özellikle altta ciddi bir damar hastalığının saptandığı durumlarda (orta-ileri venöz yetersizlik) uygulanan EVTA yöntemi, dikiş gerektirmediği ve 1 mm’den büyük kesi yapılmadığı için yılın her döneminde uygulanabilir. Kılcal damarlardaki varisler ise, özellikle kadınlar için estetik bir sorun teşkil etmektedir. Yaz aylarında bacaklardaki olumsuz görüntü, kıyafet seçiminde zorluk yaratabilir. Kış aylarında ise bu varislerin görünmemesi için daha fazla alternatif bulunabilir. Ancak, varislerin görünmemesi, sorunun ortadan kalktığı anlamına gelmez.
Kılcal varislerin tedavisini Yüzeysel Köpük Skleroterapi (VFS) veya Lazer ile kış aylarında yaptırmak en sağlıklı yöntemdir. Çünkü bu tedavi sonrasında, genellikle 1-3 ay süren morluk veya kabuklanmalar oluşur. Bu cilt değişiklikleri geçene kadar bacakların güneş ışınlarından korunması büyük önem taşır; aksi takdirde kalıcı kahverengi lekeler oluşabilir ve ek tedavi gerektirebilir. Dolayısıyla, varisi olanlara kış aylarında tedavi olmalarını ve yaz aylarına kadar bu sorundan kurtulmalarını öneriyoruz.
