Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerinden bu yana “yeni anayasa” davetinde bulunması, 1 Ekim’de açılacak TBMM’nin de “yeni anayasa” tartışmalarıyla başlayacağının sinyalini veriyor. Cumhur İttifakı’nın yeni anayasa ile ilgili “güvencesini” de seçimlerden sonra “çok modüllü yapıya dönen” muhalefet cephesi oluşturacak. Saadet Partisi ile TBMM’de yeni bir grup kuran Gelecek Partisi ve CHP ile mahallî seçimlerde “işbirliği yapıp yapmayacağı” tartışılan İYİ Parti kanadının, “belli başlı mevzularda uzlaşılması halinde”, AKP ve MHP’den gelecek yeni anayasaya “destek verebileceği” konuşuluyor.
AKP ve MHP, geçen yasama yılında “başörtüsü serbestisi” ve “ailenin korunmasını” içeren anayasa değişikliği teklifini Meclis’e sunmuş, bu teklif TBMM Anayasa Komisyonu’nda kabul edilmişti. Teklifin TBMM Genel Kurulu’nu gelmesinin beklendiği günlerde, 6 Şubat’ta meydana gelen ve 11 ili etkileyen Kahramanmaraş merkezli iki büyük zelzelenin akabinde kelam konusu teklif rafa kaldırılmıştı.
‘YENİ ANAYASA’ ÇIKIŞI
Cumhurbaşkanı ve milletvekilliği seçimlerinin akabinde da gerek MHP lideri Devlet Bahçeli, gerekse Erdoğan, pek çok defa “yeni anayasa” çıkışında bulunmuş, her iki partinin “yeni anayasa” maksadı ise seçim vaatleri ortasında yer almıştı.
MHP, 2021’de 100 husustan oluşan anayasa değişikliği teklifini AKP’ye sunmuştu. MHP’nin hazırladığı anayasa değişikliği teklifinin “en öncelikli gayesi ise cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin kurumsallaşması” olmuştu. Bu kapsamda da teklifte, “iki cumhurbaşkanı yardımcısının da cumhurbaşkanı üzere seçilmesi, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın ‘Türkiye Diyanet Kurumu’ statüsüne alınması, Anayasa Mahkemesi’nin statüsünün değiştirilmesi” üzere teklifler sıralanmıştı. MHP’nin yeni yasama yılında “hedefleri değişmedi” MHP, AKP’nin uzun müddettir üzerinde çalıştığı anayasa teklifini bekliyor. AKP ise geçen dönemki “başörtüsü serbestisi” ve “ailenin korunmasını” içeren anayasa değişikliği teklifinde yer alan düzenlenmeleri de “yeni anayasa teklifinin içine almayı” hedefliyor. İki partinin hazırladığı teklifler değerlendirildikten sonra muhalefete sunulacak. TBMM’nin açılmasıyla birlikte de yeni anayasa ile ilgili gözler Cumhur İttifakı’na çevrilecek. Cumhur İttifakı kanadında, “Ortak uzlaşı ile yeni bir anayasanın TBMM’ye sunulacağının” altı çiziliyor. Fakat yeni anayasada “kilit rolü” muhalefet üstlenecek.
400 OY GEREKİYOR
Yeni anayasanın TBMM’de direkt kabul edilebilmesi için 400, referanduma sunulması için de 360 milletvekilinin “evet oyu” gerekiyor. AKP, MHP, HÜDAPAR ve Tekrar Refah Partisi’nin ise parlamentoda toplam 322 milletvekili bulunuyor. TBMM’de grup kuran Gelecek Partisi ile Saadet Partisi 20, DEVA Partisi 15 milletvekili ile parlamentoda temsil ediliyor. Saadet Partisi, Gelecek Partisi, DEVA Partisi ile TBMM’de milletvekili bulunan Demokrat Parti’nin de “yeni anayasayı desteklemesi” halinde, teklif referanduma sunulabilecek kâfi sayıya ulaşabiliyor. Mahallî seçimlerde CHP ile işbirliği yapıp yapmayacağı hâlâ tartışma konusu olan DÜZGÜN Parti’nin 44 milletvekili ile dayanak vermesi halinde ise “Cumhur’un yeni anayasa önerisi”, direkt TBMM’de kabul edilebilecek.
Cumhur İttifakı kanadında, yeni anayasa çalışmalarına ve teklifine “İYİ Parti’den de dayanak gelebileceği” konuşuluyor. “Milliyetçi-muhafazakâr seçmen tabanına da seslenen UYGUN Parti’nin, bilhassa DYP’de siyaset yapmış olan Genel Lider Meral Akşener’in, bizim “darbe anayasası” diye isimlendirdiğimiz 1980 Anayasası karşısında, tüm partilerin takviyesini beklediğimiz ve demokratik bir anayasanın mimarı biz olalım dediğimiz teklife nasıl hayır diyeceği tartışma konusu” değerlendirmeleri de yapılıyor.
